Bối cảnh
Từ lâu, Vitalik đã đưa ra khái niệm Blockchain Trilemma – Bộ ba tính chất của 1 blockchain, bao gồm: Khả năng mở rộng, tính phi tập trung và tính bảo mật. Và thường 1 blockchain chỉ có thể ưu tiên 1 trong 3 tính chất đó. Giả sử, để đạt được sự bảo mật tốt nhất, chuỗi khối phải hi sinh tính phi tập trung và cả khả năng mở rộng.
Ngày nay, rất nhiều chain mới đã được thành lập, làm cho thị trường bị phân mảnh đi. Việc phân mảnh này đã làm cản trở việc áp dụng blockchain như một công nghệ hỗ trợ cho hệ thống thanh toán phạm vi toàn cầu. Việc thiếu sự kết nối, tương tác giữa các chain đang biến thị trường thành cuộc cạnh tranh khốc liệt thay vì cùng nhau phát triển.
Do đó, bên cạnh 3 tính chất trụ cột đó, chúng ta còn cần thêm tính kết nối giữa các blockchain với nhau – Crosschain Interoperability.
EYWA là gì ?
Eywa là dự án cung cấp hạ tầng, tạo ra một hệ thống cuối cho phép hàng loạt blockchain hỗ trợ lẫn nhau về các mặt như tính thanh khoản, phát triển cộng đồng, tích hợp kĩ thuật các giao thức DeFi.
Hệ sinh thái mà Eywa đang cố gắng xây dựng sẽ hỗ trợ việc thu hẹp khoảng cách giữa các blockchain hay giao thức khác nhau, gia tăng sức mạnh cộng tác, thu hút thêm nhiều nhân tài và dòng vốn đổ vào lĩnh vực DeFi.
Tầm nhìn của EYWA
DeFi là tương lai của nền tài chính thế giới, nền kinh tế toàn cầu đang chứng kiến sự phát triển với tốc độ chóng mặt của thể chế mới nổi này. Sự quan tâm của các quỹ đầu tư lớn như Alameda Research, Polychain Capital,… càng khẳng định tầm quan trọng của DeFi.
Cũng vì thế, sự cạnh tranh giữa các hệ sinh thái DeFi đang hết sức khốc liệt. Dẫn đến, đã và đang có những sự thay đổi trong mỗi hệ sinh thái, như các sản phẩm tài chính cần được đơn giản hoá, tinh gọn để phù hợp với thị trường đại chúng. Ví dụ như việc xây dựng các sản phẩm ngay trên điện thoại, giúp người dùng sử dụng dịch vụ mà không cần phải hiểu biết sâu về cách thức sản phẩm cốt lõi hoạt động.
Từ quan điểm trên, Eywa quyết định là ra giải pháp cốt lõi bằng cách tạo ra công nghệ cross-chain cho những giao thức DeFi. Eywa sẽ không ưu tiên riêng 1 blockchain nào mà chọn cách tiếp cận tất cả. Bằng cách này, người dùng có thể tham gia trên không chỉ 1 mà nhiều hệ sinh thái DeFi cùng lúc, mở ra những thị trường và cơ hội tiềm năng.
Sứ mệnh của EYWA
Sứ mệnh mà Eywa đặt ra là: Gắn kết thị trường DeFi, đưa ngành công nghiệp này lên một tầm cao mới và tích hợp DeFi vào các ứng dụng chính.
Eywa có ý định biến DeFi trở thành một công cụ giúp cải thiện tình hình tài chính của mọi người ở nhiều nơi trên thế giới, ứng dụng tiền kĩ thuật số nhằm nâng cao GDP của mỗi quốc gia. Eywa sẽ giúp đơn giản hóa các ứng dụng tài chính phi tập trung, giúp mọi người có thể tiếp cận các công cụ một cách thuận tiện và dễ hiểu.
Sản phẩm
Để thực hiện sứ mệnh và tầm nhìn đề ra, Eywa sẽ tạo ra một hệ thống hạ tầng, bao gồm các sản phẩm cốt lõi
EYWA Cross-chain Liquidity Protocol (CLP)
Đội ngũ phát triển của Eywa đang tạo ra một layer giao thức ứng dụng (application layer protocol) nhằm mang lại cho người dùng một trải nghiệm DeFi hoàn toàn mới.
Đội ngũ Eywa đang xây dựng một sàn giao dịch xuyên chuỗi phi tập trung (decentralized cross-chain exchange) cho phép người dùng trao đổi tài sản giữa các blockchain khác nhau thuận tiện nhất.
- Eywa sẽ hỗ trợ nhiều model AMM phù hợp với nhiều loại tài sản: Stable pools (Curve), Classic pools (Uniswap v2 và v3, Blancer). Đội ngũ phát triển sẽ tạo ra các pools thuận tiện nhất cho lập trình viên, người dùng cuối và cả các liquidity provider. Không phải hệ thống mà chính các liquidity providers là người cung cấp thanh khoản, cách tiếp cận này sẽ đảm bảo được tính khả dụng của thanh khoản. Bằng các hoạt động dựa trên yield farming, họ sẽ nhận được token Eywa như là phần thưởng.
- The Eywa Cross-Chain Bridge là một phần không thể thiếu của giao thức Eywa. Để có thể trao đổi tài sản giữa các chain, Eywa sẽ sử dụng các tài sản tổng hợp đã được bảo đảm (secured synthetic assets), được gọi là “e” token, thứ sẽ được tạo ra hoặc chuyển đổi dựa trên nguyên tắc mint-burn. Còn EYWA Cross-chain Data sẽ được dùng để trao đổi thông tin. Khi người dùng thực hiện việc chuyển cầu tài sản giữa các chain, tài sản gốc sẽ được lock lại ở chain gốc để tạo ra tài sản tổng hợp (synthetic asset) mới ở chain kia. Khi người dùng chuyển ngược lại, tài sản tổng hợp sẽ được đốt đi và tài sản gốc sẽ được unlock để trả về.
- Liquidity của Cross-chain bridge sẽ được lưu trữ ở các smart-contracts.
EYWA Cross-chain Data Protocol (CDP)
Eywa Cross-chain Data Protocol sẽ là một giao thức công khai, phi tập trung, cho phép chuyển đổi dữ liệu giữa các blockchain. Eywa mong muốn tạo ra công cụ này để hỗ trợ các nhà phát triển DeFi. Nhờ giải pháp này, các đội nhóm phát triển sẽ tập trung sâu hơn về việc xây dựng logic kinh doanh cho các dApp của họ mà không bị phân tâm các vấn đề về tính tương tác. Giao thức này của Eywa cho phép các nhà phát triển liên kết và thực hiện các tương tác từ xa với 2 smart-contracts nằm ở 2 chain khác nhau.
EYWA Relayer Network
Là sản phẩm lấy cảm hứng từ Chainlink, Ren và Horrizon, Relayer Network là mạng lưới oracle sidechain, có thể kết nối với các blockchains có hỗ trợ smart-contracts. Mạng lưới này cung cấp các dữ liệu trạng thái công khai và sẽ được quản lí bằng các hợp đồng thông minh. Relayer sở hữu cơ chế đồng thuận phân tán. Thông qua việc bỏ phiếu, oracle sẽ xác nhận các giao dịch được thực hiện ở chain gốc.
Để tham gia vào quá trình đồng thuận hay trở thành node của mạng lưới, người dùng sẽ phải nắm giữ token của dự án, và lượng token này sẽ được lock bằng một hợp đồng thông minh đặc biệt. Phần thưởng của node sẽ được phân phối dựa trên chương trình incentive có trong tokenomic của dự án.
Về việc bảo mật, Eywa sử dụng Proof of Stake với cơ chế slashing – tương tự như những dự án Tezos, Polkadot, FreeTon, IoTeX, Algorithand và Ethereum 2.0.
EYWA Multichain Gasless
Eywa Multichain Gasless là một hệ thống chịu trách nhiệm cho việc trả phí giao dịch giữa các blockchains khác nhau và cả các giao dịch của người dùng.
Hệ thống này sẽ hỗ trợ người dùng, cho phép họ trả phí gas bằng nhiều loại tài sản khác nhau. Bên cạnh, Gasless cũng có khả năng hoàn phí lại cho người dùng nếu giao dịch bị thất bại.
EYWA Cross-chain DAO
Để kiểm soát các smart-contracts của hệ thống nằm trên nhiều chain khác nhau. Eywa tạo ra hệ thống ra quyết định được phân tán và quản trị bởi toàn bộ người sở hữu token dự án. Cross-chain Data Protocol sẽ đảm nhiệm vai trò kết nối thông tin toàn hệ thống.
Tính năng và lợi ích
Đối với liquidity provider
Cross-chain yield farming: Một liqudity provider có thể cung cấp thanh khoản cho các pools cross-chain và nhận lại phần thưởng.
Các pool cross-chain của Eywa sẽ có thanh khoản được giới hạn. Eywa cho rằng các pool thanh khoản không giới hạn là điều không cần thiết đối với hoạt động cross-chain.
Đối với EYWA DEX và người dùng
Sàn giao dịch cross-chain của Eywa cho phép người dùng tự do trao đổi nhiều loại token trên nhiều blockchain khác nhau. Ví dụ như từ BNB (BSC) sang USDC (ETH).
Eywa Cross-chain Dex sẽ đem lại cho người dùng một trải nghiệm giao dịch tuyệt vời, tốc độ chỉ tương đương thời gian chuyển cầu với mức phí hoàn toàn rẻ hơn. Thêm vào đó, người dùng còn có thể trả phí gas bằng bất kì token nào. Bên cạnh, mô hình của Eywa sẽ hỗ trợ rất nhiều cho những trader, khối lượng giao dịch càng lớn thì gas fee sẽ càng giảm.
Đối với các nhà phát triển dự án DeFi
Eywa Cross-chain Data sẽ giúp các giao thức tích hợp công nghệ cross-chain dễ dàng và thuận tiện. Lập trình viên có thể kết nối nhiều hợp đồng thông mình nằm trên nhiều chuỗi khác nhau, nhờ đó, họ có thể tạo nên các cây cầu của riêng họ, hỗ trợ cho thanh khoản, vay liên chuỗi, farming liên chuỗi và thêm nhiều ứng dụng khác.
Đối với stacker và node
Người dùng có thể hỗ trợ mạng lưới Eywa Relayer Network bằng cách stake token hoặc trở thành node. Cả 2 hoạt động trên đều mang lại lợi nhuận.
Những người nắm giữ token của Eywa còn có đặc quyền tham gia vào Eywa DAO – góp phần quản trị nền tảng bằng cách đưa ra proposal hoặc tham gia voting.
Tokenomic
Token Allocation
Tổng cung của EYWA token là 1 tỉ, khả năng bổ sung sẽ do cộng đồng quyết định.
Thời gian vesting 
Token Utility
- Đảm bảo sự bảo mật và phi tập trung của thông tin được chuyển đổi giữa các blockchains
- Kiếm lợi nhuận bằng cách staking hoặc trở thành node
- Là phương tiện thanh toán của nền tảng
- Tham gia vào DAO và quản trị hệ thống
EYWA Fee
- Phí sử dụng Eywa Cross-chain Bridge là 0-0.1% cho việc mint hoặc đốt “e”tokens.
- Phí cho hoạt động trao đổi trên Eywa DEX sẽ từ 0.04% đến 0.2%, dựa trên loại token, loại pool và các blockchain hỗ trợ.
- Phí cho các lệnh gọi đa chuỗi sẽ được tính bằng Eywa, dựa trên độ lớn và số lượng giao dịch liên quan đến lệnh gọi đó
Lộ trình phát triển
Đội ngũ phát triển
Để có thể xây dựng lên một sản phẩm vững mạnh, những con người đứng sau đóng vai trò vô cùng quan trọng. Với hơn 20 kĩ sư blockchain từng làm việc cho Google, Waves, Lido.fi, Maps.me, Mail.ru và từng thắng giải Ethglobal Marketmake Hackathon với giải pháp “trao chuyển dữ liệu phi tập trung bằng oracles”. 
Một số giải thưởng hackathon mà team đã đạt được: Ethglobal Marketmake, Polygon’s BUIDL IT hackathon, Metis hackathon
Nhà đầu tư và đối tác
Hiện EYWA đã nhận được sự đầu tư từ các quỹ: BR Capital, G1 Ventures, Polymorphic Capital, UnrealCapital.
Ngoài ra còn có một số quỹ khác đang trong quá trình nói chuyện với EYWA như Gumi Cryptos Capital, Shima Capital, Protocol Ventures, Bitsсale Capital, Polychain Capital, Longhash Ventures, Near foundation. 2 cái tên đáng chú ý là Polychain Capital và Near Foundation.
Danh sách dự án đối tác của Eywa có tên của những tổ chức lớn trong giới crypto này.
Cộng đồng
Tuy chỉ đang ở phiên testnet, nhưng sức hot của Eywa là không phải bàn cãi. Con số hơn 140,000 người tham gia đã chứng mình điều này.
Website: https://eywa.fi/
Twitter: https://twitter.com/eywaprotocol
Telegram: https://t.me/eywa_en
Tổng kết
Việc đang kết nối những nền tảng blockchain layer 1 đang phát triển song song sẽ là vấn đề được đề cập đến rất nhiều trong năm 2022 và cả những năm tới. Có lẽ bên cạnh sự cạnh tranh, chúng ta cũng cần có sự hợp tác để các nền tảng mới có thể cùng nhau phát triển bền vững được.
EYWA đã và đang hiện thực hóa tương lai đó bằng những sản phẩm, giải pháp của mình. Có thể vào một ngày không xa, ta có thể thực hiện các thao tác cross-chain rẻ và thuận tiện trên chính những công cụ mà Eywa mang lại. Song, chúng ta vần cần thời gian để chứng minh và trả lời cho câu hỏi “Liệu Eywa có đủ thực lực ?”. Cần nhớ, những dự án có mô-típ tương tự như Eywa đã và đang chật vật để tồn tại.
Follow me on: Instagram or Twitter
Ủng hộ và Theo dõi CoinF tại các kênh:
Youtube
Telegram Channel
Telegram Group
Twitter
Discord
Facebook Group
Facebook Fanpage
