HydraDX – Pool thanh khoản toàn năng

Trái ngược với bài viết trước về Acala, một dự án mang tính chất xương sống của hệ sinh thái DeFi trên Polkadot nhưng thiết kế tokenomics của họ thật sự chưa được tốt và phần bất lợi nghiêng về phía cộng đồng là rất nhiều. Trong bài viết lần này sẽ là HydraDX, một dự án có thiết kế tokenomics tốt hơn và công bằng hơn cho cộng đồng.

Lưu ý: Các ý kiến, các đánh giá được lồng ghép vào bài chỉ mang tính chất đưa ra nhận định cá nhân của tác giả. Vì là nhận định cá nhân nên có thể đúng và cũng có thể sai, mong anh em chỉ tham khảo bài viết với tiêu chí thu thập thêm thông tin và có thêm góc nhìn từ cá nhân người viết.

HydraDX là gì?

HydraDX là một giao thức thanh khoản xuyên chuỗi xây trên khung Substrate. Mục tiêu nhắm đến của HydraDX là cho phép thanh khoản không trượt giá bằng cách xây dựng một pool thanh khoản gồm nhiều loại tài sản – Pool thanh khoản toàn năng (Omnipool) HydraDX.

Trong Omnipool, HDX sẽ đóng vai trò như một trung gian để định giá các loại tài sản khác. Với Omnipool, các loại tài sản sẽ không còn giao dịch theo cặp theo từng cặp riêng biệt.

Mục tiêu

Ở thế giới tài chính truyền thống, tính thanh khoản bị phân tán giữa nhiều trung gian, bảo vệ lợi ích kinh doanh của họ. Đồng thời chi phí thanh khoản cũng cao bởi vì công nghệ và các cơ sở dữ liệu đã trở nên cũ kỹ và chật chội.

HydraDX được hình thành như một parachain – một blockchain chuyên biệt trên Polkadot để đạt được những hiệu quả tối ưu. HydraDX hưởng lợi từ việc chia sẻ bảo mật, tốc độ và tính linh hoạt của Substrate Framework và chỉ việc tập trung vào mục tiêu của họ là: Tạo ra một thị trường giá cả được lập trình một cách linh họat

Nhờ khả năng tương tác giữa hệ sinh thái Polkadot và Ethereum, Hydra sẽ khai thác tính thanh khoản, tiềm năng và cộng đồng của Ethereum, kết hợp những gì tốt nhất của cả 2 blockchain.

Điểm nổi bật

• Cho phép các loại tiền có thể thanh khoản một cách dễ dàng
• Giao thức thanh khoản mở, trung lập và tự động
• Lập trình blockchain tối ưu cho các ứng dụng DeFi để xây dựng bên trên

Pool thanh khoản đa tài sản

HydraDX đưa ra một giải pháp gom tất cả tài sản vào một nhóm thanh khoản chung. Đây có thể xem là một Unique Selling Point – Ưu thế cạnh tranh, sáng chế độc quyền của HydraDX. Tuy nhiên chúng ta cần phải chờ đợi đến lúc vận hành thực tế để kiếm chứng độ hiệu quả của mô hình này

Vận hành mạng lưới

Dự trữ native token để tăng tính bảo mật và điều chỉnh các ưu đãi cho những người tham gia mạng lưới. Tổng cung HDX được dùng để cung cấp thanh khoản.

Khả năng tương thích

HydraDX được thiết kế để có thể giao tiếp với các blockchain khác. Các loại tiền được xây trên nền tảng của Ethereum sẽ là một nguồn thanh khoản dồi dàoNguồn ảnh: DefiLlama

Được dẫn dắt bởi cộng đồng

Nguồn thanh khoản native của HST DeFi trên Polkadot

HydraDX là một natural swap cho tất cả các tài sản được xây dựng trên Substrate và trong một hệ sinh thái Polkadot đang phát triển nhanh chóng – nơi để khởi động (bootstrap) thanh khoản.

Natural/ native – bản sứ, gốc gác. Ví dụ những dự án nào xây dựng trên Polkadot và token của nó được chấp nhận lưu thông rộng rãi trong HST thì token của dự án đó sẽ gọi là native token của Polkadot.

Vấn đề trọng tâm và cách giải quyết

Sự phân mảnh của thanh khoản

Các pool thanh khoản của các AMM hiện tại bị phân chia ra thành quá nhiều pool khác nhau. HydraDX mô tả rằng:

Pool thanh khoản của họ chỉ là những bể cá nhỏ lẻ và riêng biệt. Tài sản có thể nhảy từ cái này sang cái khác tùy theo điều kiện thị trường, nhưng tổng thể hình thức này không hiệu quả và quá cứng nhắc

Việc định hình lại nền tài chính là một tham vọng rất to lớn. Hiện tại việc dòng tiền chảy vào và lắp đầy các bể cá đã hoạt động khá tốt, việc làm của HydraDX là đổ các bể cá đó vào một chiếc bể khổng lồ. Thanh khoản trong pool này sẽ trở nên vô biên và luôn có sẵn.

HydraDX cho rằng để khởi động thanh khoản một hệ sinh thái tài chính mới, cách hiệu quả nhất là tạo ra một layer thanh khoản thống nhất – một đại dương thanh khoản đủ to rộng, linh hoạt và được liên kết với nhau. Họ gọi nó là Omnipool (Pool thanh khoản toàn năng)

Hiện có rất nhiều AMM với nhiều giải pháp rất triệt để cho từng vấn đề được ra đời, thế nhưng không ai dám đi con đường mà HydraDX đang đi. Vì vậy họ đã tiên phong đi trên con đường đó và bám theo một nguyên lý cốt lõi:

“Nước (thanh khoản) là một loại chất lỏng gần như không thể nén được, có thể biến đổi thành hình dạng của vật chứa nó nhưng vẫn giữ được một thể tích gần như không đổi và không phụ thuộc vào áp suất. Như vậy, nó là một trong bốn trạng thái cơ bản của vật chất và là trạng thái duy nhất có thể tích xác định định nhưng không có hình dạng cố định ”. – Wikipedia

Đừng cố gắng so sánh HydraDX với các AMM thành công như Uniswap, Balancer, v.v. Chúng tuyệt vời, đúng. Nhưng chúng không hoàn hảo, chúng luôn có mặt hạn chế. Một trong số đó là quá cứng nhắc và hình dạng của chúng được tạo nặn ra bởi con người, như một cái bể cá.

Cách giải quyết

Ví dụ: 

1 DOT = 10 HDX

Mình sẽ dùng 100 DOT để cấp thanh khoản

Khi đó giao thức sẽ in ra tương ứng 1000 HDX

A muốn mua ngay HDX nên A mua 100 HDX từ pool với giá ~ 11,1 DOT. Các DOT bỏ vào pool sẽ thuộc quyền sở hữu của giao thức. Hiện số lượng 11,1 DOT này chúng sẽ được bỏ vào trong “giao thức dự trữ”.

(Để giải thích cho anh em vì sao A mua 100HDX với giá 11.1 DOT là vì pool hiện tại có 100 DOT = 1000 HDX. Lệnh swap sẽ diễn ra thứ tự như sau:

1. A sẽ bỏ 11,1 DOT vào pool thành 111,1 DOT ~ 1000 HDX
2. Để tính giá của HDX ở hiện tại, ta lấy 1000/ 111,1= 9, khi đó 1 DOT = 9 HDX ⇒ 11,1 DOT = 99.9 HDX)

Tổng số DOT trong pool bây giờ là 111,1. Số lượng HDX là 900 và giá cho 1 DOT giảm xuống còn 8,09 HDX.

⇒ Đây là một case study trượt giá cực kì nghiêm trọng nhưng phù hợp để dùng để làm ví dụ. Khi pool thanh khoản lớn hơn thì trượt giá sẽ giảm đi rất nhiều.

Về “Giao thức dự trữ”, tất cả các loại tiền được sử dụng để mua HDX từ trong pool sẽ trở thành một phần của giao thức HydraDX.

• B dùng 1 BTC mua HDX
• C dùng 10 ETH mua HDX

Ngay sau 2 cặp giao dịch này,  HydraDX bắt đầu cung cấp thanh khoản BTC và ETH và thu phí từ chúng.

Điều này có nghĩa là HDX sẽ được backed bởi dự trữ các tài sản khác nhau được bơm vào bể để mua HDX. Anh em Hodler sẽ được hưởng lợi từ phí giao dịch và các giao dịch.

Nguồn ảnh: HydraDX

HDX trở thành tài sản dự trữ thanh khoản nhiều loại tiền khác nhau xung quanh mà những người tham gia hình thành một cách tự phát và tổ chức tự trị (Autonomous Organization) (Đoạn này nếu hơi khó hiểu với anh em thì như trên đã giải thích. Khi nhiều loại tiền được thêm vào pool để đổi lấy HDX thì lúc này pool thanh khoản sẽ gồm rất nhiều loại tiền khác nhau mà nó được hình thành nên bởi nhiều người dùng sử dủng nhiều loại tiền khác nhau để bỏ vào pool). 

Đa phần các AMM chủ yếu dựa vào “Token quản trị” mà HydraDX cho rằng chúng không hiệu quả do:

• Quản trị AMM hầu như không thành hiện thực
• Trích phần tiền thuê mà không cung cấp công việc hay giá trị là một mô hình không pool vững

Những vấn đề đã giải quyết được

• Lượng thanh khoản dồi dào khi đổ tất cả thanh khoản của các cặp giao dịch vào một pool (giảm thiểu sự phân tán thanh khoản)
• Giảm sự trượt giá
• Khả năng tự tổng hợp bên trong giao thức
• Tính thực thi và trải nghiệm tốt hơn

Về Basilisk, ánh xạ của HydraDX

Basilisk là gì?

• Là một nền tảng chuyên hỗ trợ các dự án mới thanh lập phân phối token của họ một cách công bằng và cung cấp dịch vụ khởi động thanh khoản cho dự án đó.
• Tích hợp nhiều kiểu khởi động thanh khoản ở hiện tại để các dự án có thể tự do lựa chọn như: Uniswap, LBP của Balancer, đấu giá.
• Chợ giao dịch NFT
• Tương tự như HydraDX – một blockchain layer 1 được tinh chỉnh phù hợp cho các ứng dụng DeFi dễ dàng tích hợp và phát triển với chi phí rẻ và hiệu quả.

Sự tương tác giữa Basilisk và HydraDX

Basilisk là dự án ánh xạ của HydraDX trên Kusama. Là dự án ánh xạ nhưng Basilisk không chỉ tồn tại với vai trò phiên bản chạy thử nghiệm mà là một chain độc lập, có nhiệm vụ riêng biệt và được phát triển song song với HydraDX. Khác với HydraDX, Basilisk là một giao thức khởi động thanh khoản, có chức năng cho phép khởi động thanh khoản một cách mượt mà cho các dự án mới.

Sự kết hợp giữa Basilisk và HydraDX sẽ hỗ trợ cho cả vòng đời của một loại tiền mới được phát hành. Khi dự án thành lập sẽ dùng cơ chế LBP của Basilisk để khởi động thanh khoản, sau đó dự án sẽ tham gia pool thanh khoản Omnipool của HydraDX.

Vai trò của Basilisk trong mối quan hệ này là rất quan trọng. Nếu có dự án nào mới thành lập mà chủ sở hữu lại có những ý định xấu và dự án đó được gia nhập Omnipool thì sẽ đe dọa rất lớn đến sự bảo mật và rút thanh khoản.

Đội ngũ phát triển

Công ty đứng sau dự án HydraDX là Galactic Council. Thông tin này được công khai trên website của họ nhưng lại không có quá nhiều về những thành viên khác, thậm chí Website Galactic Council cũng đang được nâng cấp và không có mấy thông tin.

Đồng sáng lập HydraDX là Zee Prime, một quỹ đầu tư tiền mã hóa tầm trung. Danh mục đầu tư của Zee Prime ngoài những cái tên quá nổi bật như: Polkadot, Solana, Thorchain, Acala thì còn một số dự án như:

• Deribit: một sàn giao dịch phái sinh bitcoin cho các Vanilla option (quyền chọn tiêu chẩn) và Future.
• Biconomy, Zapper.fi, Manta và Vega

Nguồn ảnh: Zee Prime

Đồng sáng lập Gregus Jakub

Cả 3 Galactic Council, Zee Prime Capital và Gregus Jakub đều có mối liên hệ với nhau.

Jakub Panik CTO, giám đốc công nghệ của HydraDX là nhà phát triển, lập trình viên. Anh có 8 năm kinh nghiệm làm việc và hơn 6 năm sở hữu một studio công nghệ chuyên về việc phát triển và nghiên cứu blockchain.

Thông tin về đội ngũ phát triển của HydraDX thật sự là một điểm trừ cho HydraDX khi chúng ta không có mấy thông tin về họ. Chỉ có 2 người luôn xuất hiện trên các trang poster là cặp đôi Jakub Co-founder và Jakub CTO.

Trong những lần AMA cũng đã được đề cập đến vấn đề này nhưng họ chỉ trả lời được dự án bắt đầu với 4 thành viên và hiện tại có từ 18-20 người trong hàng ngũ thành viên cốt cán. Những thành viên đó được miêu tả là những cá nhân rất xuất sắc và thuộc lớp những nhà phát triển, nghiên cứu hạng A.

Tuy không có các thông tin chính thức về họ trên website và trong các thư mục tài liệu nhưng những người dẫn dắt của họ không ẩn danh và đã xuất hiện vài lần trong những buổi AMA. Gần nhất là đợt giao lưu với cộng đồng ở Lisbon mà anh em có thể xem qua tại đây hay những lần phỏng vấn co-founder Jakub hoặc Matti và Jakub.

Sau khi trò chuyện với quản lý cộng đồng (Community Manager) của HydraDX, anh ấy đã tiết lộ rằng HydraDX là dự án có đội ngũ phát triển rất ít và có lẽ họ là dự án có đội ngũ phát triển nhỏ nhất hệ sinh thái Polkadot. Tuy vậy nhưng vẫn là một trong các dự án mang tính chất sáng tạo, đột phá và thu hút được nhiều sự chú ý bởi cộng đồng.

Backers/ Nhà đầu tư sớm

Trước khi đến với các backers, HydraDX có một điều rất đặc biệt ở phần này. Ở giai đoạn mới thành lập, HydraDX đã xem xét mọi cách làm sao để có thể phân bổ cổ phần của họ một cách hợp lý nhất và họ cũng đã cân nhắc qua hình thức Fair-Launch. Tuy nhiên Fair-Launch ở đây lại fair (công bằng) cho công đồng nhưng lại không fair với team vì họ không có nguồn tiền hỗ trợ ở thời điểm sơ khai phát triển dự án.

Vì vậy HydraDX đã quyết định sẽ chỉ gọi vốn 1 vòng seed round duy nhất với số tiền $1.5 triệu

Nguồn ảnh: HydraDX – CypherHunter

Không kêu gọi quá nhiều tiền hay nhiều vòng tài trợ từ các quỹ đầu tư nên việc danh sách các backers của HydraDX cực kỳ mỏng manh là việc dễ hiểu. Tuy vậy vẫn có Hypersphere, KR1, CMS Holdings là một vài cái tên xuất hiện rất nhiều trong những dự án nổi bật được xây dựng trên Polkadot.

Tokenomics

Phân bổ token

Về sự phân bổ token, HydraDX vẫn đang làm việc với partner của họ là Block.science Labs để tìm ra những con số phần trăm phân chia công bằng nhất cho tất cả các bên. Tuy nhiên hiện tại đã có những thành phần chính sẽ được phân bổ

• 85% cho cộng đồng bao gồm:
  • 75% thanh khoản trong Omnipool và trả thưởng stake.
  • 5% LBP theo mô hình của Balancer, phần tiền này sẽ được dùng để cấp thanh khoản ban đầu cho HydraDX Omnipool.
  • 5% Phần thưởng khuyến khích thêm cho anh em stake vào mạng lưới.
• 15% Đội ngũ sáng lập, backers & cố vấn.

Main net của HydraDX dự kiến nguồn cung lưu hành sẽ rơi vào khoảng 25% và 60% sẽ được mở khóa dần sau đó. Trong đó:

• Các nhà đầu tư ban đầu sẽ được trả token dần trong vòng 18 tháng tính từ khi main net.
• Đội ngũ và nhà sáng lập sẽ bị khóa trong vòng 6 sáng tính từ main net và sẽ mở khóa dần trong 18 tháng tiếp theo.

Trái ngược với phân bổ token của Acala với tận 30% cho backers 20% cho team thì ở HydraDX tổng lượng token phân phối cho team và backers chỉ có 15%.

Các backers và team nắm giữ chỉ 15% tổng lượng token sẽ khiến cho HydraDX sẽ không gặp áp lực xả để thu hồi vốn từ các nhà đầu tư sớm là quá lớn. Ngoài ra một trong số các backers chính là co-founder của HydraDX – Zee Prime Capital. Việc có ít backers là những quỹ đầu tư đi cùng dự án từ lúc còn rất sớm sẽ giúp cho dự án dễ kiểm soát lượng token xả ra từ họ hơn.

Thông số về token và dự án

Sau vòng LBP trên Balancer, thống kê đã đưa ra số liệu rằng sau khi bán 4.35% lượng token dùng LBP dự án thu về được khoảng 22.9 triệu $DAI (trong đó có hơn 430k tiền phí vì lỗi hệ thống trong lúc thực hiện giao dịch. Vì đã tổ chức LBP bằng Balancer với mạng lưới ERC-20 nên phí mạng lưới là rất đắt. Sau sự kiện LBP, dự án đã có động thái tổng hợp lại số tiền phí và đã trả lại chúng cho anh em tham gia LBP, một hành động cho thấy sự quan tâm đến cộng đồng của HydraDX là rất lớn).

Nguồn ảnh: HydraDX

Dự án đã không dùng hết 5% làm LBP mà chỉ có 4.35% và 0.65% còn lại sẽ được dự trữ trong ngân khố.

Mình sẽ tạm dùng giá trị của HDX sau LBP là $0.08059 và cung lưu hành ban đầu là 25%/ tổng cung để tính:

• Tổng cung tối đa (Max supply): 10,000,000,000
• Cung lưu hành ban đầu: 2,500,000,000
• Giá token: $0.08059
• Vốn hóa thị trường ban đầu (Initial Marketcap): $201,475,000
• Định giá pha loãng (FDV): $805,900,000

Như các anh em thấy, việc khám phá giá của HDX sau khi thực hiện LBP đã cho ra kết quả khá tích cực cho dự án khi được định giá lên đến $805 triệu mặc dù LBP đã diễn ra vào tháng 2/2021 và thời điểm main net ít nhất vào quý 1 2022, khi Polkadot main net.

Tuy vậy, những nhà đầu tư tham gia LBP sẽ được HydraDX cho những quyền lợi như được stake HDX từ sớm và nhận được phần thưởng từ các chương trình airdrop/ khuyến khích, thuộc số ít người sở hữu HDX dùng để đặt cược tham gia vào hội đồng quản lý HydraDX hay trở thành 1 validator.

Được định giá cao là một tín hiệu tích cực cho dự án nhưng trên cương vị là một nhà đầu tư nhỏ lẻ thì theo quan điểm “cá nhân” của mình, HydraDX là một dự án có vốn hóa ban đầu đã lên đến con số $200 triệu. Đây là con số vốn hóa cho thấy dự án không là hidden gem mà đã thuộc tầm trung và sẽ “an toàn” hơn khi đầu tư. Nhưng, tất nhiên đi kèm với sự an toàn thì cơ hội nhân hàng chục hay hàng trăm lần tài sản của anh em sẽ rất khó xảy ra.

Chức năng của token

• Token chức năng:
  • Sử dụng làm phí giao dịch cho mạng lưới. Giao dịch của anh em không nhất thiết phải trả bằn HDX nhưng nếu trả bằng HDX nó sẽ rẻ hơn.
  • Làm phần thưởng cho những validator và phần thưởng cho việc cung cấp thanh khoản.
• Token quản trị: tham gia hội đồng biểu quyết, quyết định sự phát triển trong tương lai của dự án.
• Rất quyền lực khi làm trung gian định giá cho các loại tiền khác trong Omnipool

Cách thức sở hữu HDX

Hiện không có cách nào mua HDX ngoài lượng 4.35% trong chương trình LBP vào tháng 2/2021. Tuy nhiên lượng HDX đó vẫn chưa thể giao dịch mà chỉ được hoạt động bên trong mạng lưới của HydraDX. Anh em nên cẩn thận với những cá nhân/ đường link dẫn đến trang mua bán HDX.

Ngoài ra còn một lượng HDX dùng để làm phần thưởng cho người tham gia crowdloan của Basilisk trên Kusama. Tuy nhiên lượng HDX này vẫn chưa được trả và dự kiến là sẽ trả khi main net HydraDX, tức ít nhất vào quý 1/2022. HydraDX cũng có những chương trình thưởng cho anh em tích cực hoạt động, làm những yêu cầu họ đề ra để nhận lại phần thưởng HDX trên server discord của họ

Trong tương lai, khi HydraDX bắt đầu tham gia đấu giá cắm parachain trên Polkadot, khi đó anh em có thể đóng góp DOT cho HydraDX để nhận lại token HydraDX sau khi dự án chiến thắng slot parachain.

Ưu điểm và những mặt cần cải thiện

Ưu điểm

• Vấn đề dự án đặt ra là rất to lớn và khó nhằn. Tuy nhiên nếu họ thành công, đây sẽ là một bước tiến mới cho nguồn thanh khoản trên thị trường.
• Ý tưởng về Omnipool rất táo bạo và độc đáo.
• Có hướng đi và phát triển độc lập cho Basilisk chứ không đơn thuần là cái bóng hay bản thử nghiệm.
• Tầm nhìn khi kết hợp giữa HydraDX và Basilisk để hỗ trợ cho cả vòng đời một dự án.
• Đội ngũ rất thân thiện và có quan điểm hợp tác với các dự án khác để phát triển.
• Blog có khá nhiều bài viết giải thích cơ chế, ý tưởng thành lập. Đặc biệt là những bài viết theo hơi hướng tâm sự, kể chuyện của đội ngũ phát triển rất chân thật và cho thấy được tham vọng của họ là rất lớn. Đồng thời con đường họ đi hiện tại cũng rất khó khăn và liều lĩnh. Có lẽ đó là một phần lí do tuy không chi nhiều tiền quảng cáo nhưng lại có khá nhiều nhà đầu tư yêu mến dự án.
• Những hành động như ngay lập tức lên những bài xin lỗi vì thiếu kinh nghiệm trong lần tổ chức LBP cho HydraDX hay tìm cách trả lại tổng khoản phí gas đã tốn lên đến 324 ETH trong đợt LBP cũng một phần thể hiện được lý do dự án rất được cộng đồng ủng hộ.

Cần cải thiện

• Thông tin về đội ngũ phát triển rất hạn chế, ngoài vài người là co-founder và CTO cùng tên Jakub và 1 CM thì những người còn lại chỉ được giới thiệu sơ họ là những chuyên gia nhưng không hề công khai danh tính rõ ràng.
• Nhân lực hạn hẹp, điều này dẫn đến server discord hay telegram không được chăm sóc quá tốt, tương tác với cộng đồng khá chậm.
• Website chính thức được thiết kế đẹp nhưng thông tin về team, tokenomics, tài liệu còn rất sơ xài.
• Không có nhiều backers to lớn, mạnh mẽ. Nhưng như đã nói, điều này được đánh đổi bởi sự phân bổ token có lợi cho cộng đồng.
• Phân bổ token với sự trợ giúp của Block.science đã khá công bằng như mong muốn của họ. Tuy nhiên vẫn chưa công bố bản hoàn thiện và đang chờ cập nhật thêm.
• Cần sự tính toán và sắp xếp chính xác hơn lịch trình khi roadmap xác nhận 1 tuần sau khi trở thành parachain sẽ bắt đầu tổ chức LBP Basilisk nhưng hiện tại đã dời sang 2-4 tuần sau.

Tổng kết

Đó là tất cả bài viết về HydraDX cùng với một vài ý kiến cá nhân của mình. Theo anh em với ý tưởng sáng tạo và có phần liều lĩnh của mình thì liệu HydraDX Omnipool có hoạt động như đã được tính toán? Liệu còn những điểm ưu/ nhược điểm nào của HydraDX mà mình đã bỏ sót? Anh em cùng bình luận bên dưới để cùng thảo luận thêm về dự án này nhé!