Làm cách nào để tránh bị Impermanent Loss?
Giới thiệu
Như các anh em đã biết, thông thường cung cấp thanh khoản (Liquidity providing) cho các cặp tiền, hay còn gọi là farm. Việc làm này thường sẽ có lãi suất cao hơn so với đi stake thông thường.
Thế nhưng liệu anh em có hiểu rõ cơ chế của cung cấp thanh khoản cho cặp tiền và những rủi ro tiềm ẩn làm cho nó có lợi nhuận cao hơn việc mang đi stake. Vì vậy nên mình đã quyết định dịch lại một bài viết từ trang Bankless.
Bankless là một blog về Crypto, có những bài viết khá hay, chuyên sâu. Mình sẽ cố gắng dịch một cách dễ hiểu, thân thiện nhất với anh em và cũng xin phép được tinh chỉnh một vài ý ở bài viết gốc nhằm giải thích một cách rõ ràng nhất.
Bài viết “Làm cách nào để tránh bị Impermanent Loss?” được dịch từ bài viết tiếng Anh của tác giả William M. Peaster
Link bài viết gốc: How to avoid impermanent loss (banklesshq.com)
Impermanent Loss gồm:
– Impermanent: không thường thấy, tạm thời
– Loss: thua lỗ, mất mát
⇒ Impermanent Loss: Mất mát/ thua lỗ tạm thời, không thường gặp
Bắt đầu bài viết
Chào độc giả của Bankless
Mình biết là lợi nhuận từ cung cấp thanh khoản rất hấp dẫn nhưng bạn lại sợ bị Impermanent Loss (IL), đúng vậy IL gây ra rất nhiều phiền phức cho các nhà cung cấp thanh khoản như chúng ta.
Nói một cách đơn giản là vầy, IL là thay vì anh em đi cung cấp thanh khoản cho các AMM để mong nhận lãi suất và gia tăng tài sản nhưng thật ra lại là bị lỗ mất so với việc anh em chỉ hold chúng ngay từ đầu.
Đối với hầu hết các AMM, nếu như có sự chênh lệch giá mạnh giữa thời điểm anh em cung cấp và ngừng cung cấp, thì chiến lược farm của anh em đã kém hiệu quả. Anh em sẽ bị lỗ so với việc chỉ hold tài sản.
Đây chính là vấn đề của việc cung cấp thanh khoản. Ai lại đi cung cấp thanh khoản làm gì khi chỉ việc hold cũng đã lời hơn
Liệu có cách nào để giảm bớt IL?
Câu trả lời là có. Sau đây là một vài cách để giảm hay thậm chí là né tránh được việc bị IL.
Làm sao để tránh việc bị Impermanent Loss
Impermanent Loss, thứ làm cho việc mất đi giá trị khi cung cấp thanh khoản cho các AMM, đây là loại rủi ro xuất phát từ DeFi. Hiệu được cách thức để điều chỉnh rùi ro bị IL sẽ giúp cho anh em có được những món lời chứ ko phải chỉ là một nhà cung cấp thanh khoản.
Chiến thuật này của Bankless sẽ vẽ ra một vài chiến lược khác nhau để phác họa cho bạn cách giảm thiểu IL trong cuộc dạo chơi thế giới DeFi của bạn.
- Mục tiêu: Học cách né tránh được việc bị IL
- Kỹ năng: Tầm trung
- Đòi hỏi sự nỗ lực: Tùy theo loại chiến lược
- ROI: Chống thua lỗ và tăng lợi nhuận
Impermanent Loss là gì?
Các DEX của hệ sinh thái DeFi đã đi đầu trong việc sử dụng mô hình AMM. Các AMMs hoạt động xung quanh các bể thanh khoản, thứ được cái nhà cung cấp thanh khoản bơm đầy bởi các tài sản crypto của họ để mọi người có thể dùng lượng thanh khoản này giao dịch.
Ý tưởng về các DEX AMM được hình thành để anh em có thể trao đổi bất kì token nào, bất cứ lúc nào mà họ muốn và các nhà cung cấp thanh khoản sẽ nhận được một phần tiền phí giao dịch.
Tuy nhiên, đối với nhiều bể thanh khoản, còn lâu mới các nhà cung cấp thanh khoản sẽ đạt được lợi nhuận từ phí giao dịch. Tất nhiên như anh em cũng biết, đó là vì sự xuất hiện của Impermanent Loss (IL), một loại rủi ro khi cung cấp thanh khoản do cơ chế hoạt động của AMM và sự biến động giá của cặp tiền.
Nói một cách dễ hiểu, các AMM như Uniswap sử dụng một thuật toán để có thể duy trì tỷ lệ tiền trong bể thanh khoản.
Ví dụ: Ta có tỷ lệ sẽ là 50:50 cho nhóm ETH/ WBTC (giả sử giá BTC là $50k, ETH là $2.5k thì pool sẽ có tỷ lệ BTC:ETH là 1:20. Anh em khi muốn cung cấp thanh khoản cho pool này phải cung cấp đúng tỷ lệ BTC:ETH đó).
Thế nhưng khi giá BTC và ETH có sự biến động, điều này sẽ dẫn đến sự tái cân bằng, thay đổi tỷ lệ trong pool. Nhưng lúc đầu anh em đã add theo tỷ lệ 1(BTC):20(ETH) nhưng giờ chúng lại bị biến động giá khác nhau nên khi rút ra anh em sẽ bị một khoản lỗ chênh lệch, đó là IL.
Thế vì sao lại gọi đó là lỗ “tạm thời” hay mất mát “vô thường”. Là vì khi nó biến động làm anh em cung cấp thanh khoản bất lợi nhưng anh em không chọn ngừng cung cấp thanh khoản mà vẫn giữ đó. Khi giá trị cặp token đã bình ổn lại theo tỷ lệ cũ anh em mới rút lượng thanh khoản mình cung cấp ra thì sẽ trở lại như cũ. Vì vậy nó chỉ là lỗ “tạm thời”.
Một ví dụ khác về Impermanent Loss
Nếu sau ví dụ trên anh em vẫn chưa hiểu rõ, thì đây sẽ là tiếp tục một ví dụ khác.
Giả sử trên Uniswap, anh em muốn cung cấp thanh khoản cho cặp tiền ETH/USDC bằng $1000. Ví dụ ETH:USDC là 1:1850, tức là 1 ETH tương đương $1850 USDC. anh em muốn cung cấp $500 cho cả hai loại tài sản này, anh em sẽ nhận được ~0.27 ETH và 500 USDC.
Sau đó, giá ETH giảm còn $1400. Vị thế cung cấp thanh khoản của anh em sẽ cân bằng lại và số tiền anh em còn lại là 0.31 ETH và 434.96 USDC ⇒ Tổng giá trị là $870. Tuy nhiên nếu anh em hold lượng tài sản này từ đầu, anh em sẽ vẫn nắm giữ 0.27 ETH và 500 USDC, lượng tài sản anh em sẽ là 878.38 hoặc thêm $8.5. Vậy trong trường hợp này việc giữ nguyên 0.27 ETH và 500 USDC sẽ lời hơi và các nhà cung cấp thanh khoản sẽ bị lỗ 1% vì IL.
Đây là công cụ để anh em tự tính toán IL chủ yếu trên Uniswap từ dailydefi.org. Nếu tò mò anh em có thể tự vào tính các cặp khác và có ý những ý tưởng mới cho riêng mình.
Chiến lược để làm giảm nhẹ Impermanent Loss
Giờ anh em đã biết IL là gì, làm sao để né tránh việc bị IL? Trong nhiều bể thanh khoản, IL là điều không thể nào tránh khỏi, nhưng vẫn còn có một loạt các chiến lược mà anh em có thể áp dụng để giảm thiểu hoặc thậm chí tránh hoàn toàn việc bị IL.
Sau đây là các chiến lược mà anh em có thể áp dụng.
Tránh sự biến động của bể thanh khoản
Các loại tiền như ETH không được neo với giá trị của tài sản bên ngoài như stablecoin, vì vậy giá cả của chúng dao động theo nhu cầu thị trường.
Lưu ý, các bể thanh khoản xoay quanh các loại tiền biến động mạnh là các nguyên nhân gây ra IL lớn nhất. Và trong khi các đồng blue-chip như ETH và WBTC còn có sự biến động về giá cả, vậy nên chắc anh em cũng biết những đồng nhỏ hơn chúng biến động giá khủng khiếp đến thế nào. Vì vậy khi cung cấp thanh khoản cho chúng, rủi ro anh em bị IL càng cao hơn.
Vậy nên, để tránh bị IL, anh em nên tránh farm nhưng cặp tiền mà giá trị của chúng dễ biến động mạnh.
Cung cấp thanh khoản cho các cặp tiền được neo giá tương đương nhau
Các cặp stable coin nhu USDC/ DAI được neo giá theo đồng đô la Mỹ, vậy nên chúng luôn được neo bằng $1. Ngoài ra còn những cặp tiền như sETH và stETH – được neo giá bằng với ETH, hay WBTC và renBTC – được neo bằng BTC
Ở các bể thanh khoản các cặp tiền neo giá tương dương nhau như đã nói ở trên, chúng có sự biến động về giá trị rất ít hoặc hầu như không có. Như đã phân tích, nguồn gốc của IL là sự biến động giá trị của cặp tiền, do đó nếu anh em cung cấp thanh khoản cho các cặp tương đương vậy sẽ tránh được bị IL.
⇒ Các cặp stable, các cặp được neo giá tương đương sẽ là một lựa chọn không tồi cho các anh em farmer/ liquidity provider.
Cung cấp thanh khoản một bên
Hiện tại đã có những dự án họ đưa ra giải pháp cho phép các anh em cung cấp thanh khoản một bên chứ không cần phải chia đều số tiền ra cho cặp tiền như trước. Một nguồn doanh thu khá hấp dẫn khác cho các anh em cung cấp thanh khoản là staking pool, chúng thường dùng để đảm bảo các giao thức có đủ thanh khoản cho các giao dịch và chỉ nhận tiền gửi của một loại tiền duy nhất. Ví dụ anh em có thể xem qua bể thanh khoản ổn định (Stability Pool) để cho vay của Dapp Liquity.
Anh em cung cấp LUSD stablecoin cho Bể thanh khoản ổn định để đảm bảo khà năng thanh toán của Liquity và đổi lại anh em nhận được lời nhuận được tích lũy từ phần phí thanh khoản của Liquity. Việc anh em chỉ cung cấp thanh khoản cho một loại tiền sẽ không bị IL vì không có cặp tiền nào ở đây cả, đồng thời cũng không xảy ra sự biến động giá không đồng đều của cặp tiền đó.
Cung cấp thanh khoản cho các bể không yêu cầu tỷ lệ cặp tiền là 50:50
Balancer là dự án tiên phong trong việc thiết kế ra các bể linh hoạt này, chúng sẽ có tỷ lệ cặp tiền rất linh hoạt như 95:5; 80:20; 60:40; v.v.
Những tỷ lệ này là nhằm vào IL. Ví dụ một trường hợp tỷ lệ 80:20 cho cặp AAVE:ETH. Nếu giá của AAVE tăng lên so với giá ETH, anh em cung cấp thanh khoản hầu hết đều đã chia 80% cho AAVE vì tỷ lệ là 80:20. Khi đó sự biến động giá sẽ ít tác động lên IL so với tỷ lệ 50:50 theo các cơ chế cũ.
Vì vậy, các bể thanh khoản không đều là một cách để giảm IL. Mặc dù tất nhiên là chúng dựa trên tình hình giá cả của cặp tiền đó.
Tham gia các chương trình khai thác thanh khoản
Chương trình khai thác thanh khoản là nơi mà các giao thức sẽ phân bổ token quản trị của họ cho những anh em cung cấp thanh khoản ban đầu cho họ. Đây là cách dễ dàng để những giao thức này thiết lập một mạng lưới quản trị phi tập trung, boostrap thanh khoản và có được niềm tin của anh em sử dụng sản phẩm của họ ngay từ lúc còn rất sớm.
Tuy nhiên, chương trình khai thác thanh khoản sẽ cho anh em một lợi ích khác là trong nhiều trương2 hợp, lượng token phần thưởng họ phân phát cho anh em có thể bù đắp cho lượng IL anh em phải chịu. Ví dụ như 5% IL trong vòng 2 tháng nhưng đổi lại lượng token họ thưởng cho anh em là rất lớn so với phần tiền cung cấp thanh khoản ban đầu.
Ít ra những phần thưởng này có thể bù đắp IL để trở thành nhà cung cấp thanh khoản, anh em phải luôn ghi nhớ các dự án có khuyến khích cung cấp thanh khoản.
Nói cách khác, đây là một dạng như retro active/ airdrop các dự án tri ân những early-user của họ. Về lượng tiền thưởng mà các dự án chi cho việc khuyến khích early-user chắc hẳn anh em cũng biết đã có nhiều trường hợp họ airdrop lượng tiền khủng thế nào.
Tóm lại
Khi AMM liên tục được sinh ra, IL là thứ mà nhiều anh em sẽ mắc phải khi tham gia cung cấp thanh khoản mà không tìm hiểu rõ cơ chế hoạt động. Nhưng khi đã có kiến thức và các chiến lược rõ ràng, anh em có thể tận dụng chúng để kiếm thêm lợi nhuận từ việc farm, airdrop, retro-active.
Trong tương lai, sự ra mắt của Uniswap V3 sẽ tập trung thanh khoản – mang việc “cung cấp thanh khoản trong các phạm vi giá cụ thể thay vì bám theo đường cong giá” lên hàng đầu của DeFi.
Thanh khoản được tập hợp sẽ tăng thêm phần lợi nhuận của của anh em cung cấp thanh khoản và IL. Vì vậy, đó là một mô hình cung cấp thanh khoản tiềm năng để kì vọng. Hi vọng rằng sẽ có nhiều cuộc thảo luận và trao đổi, tìm ra hướng giải quyết cho vấn đề IL vì mô hình cung cấp thanh khoản phi tập trung này cũng là một mảnh ghép xương sống của hệ sinh thái DeFi.
Tổng kết
Và đó là tất cả những gì có trong bài viết “How to avoid Impermannet Loss”. Như đã nói ở đầu bài, trong bài dịch có những chi tiết không có trong bài viết gốc nhưng mình đã thêm thắt vào nhằm mục đích làm rõ ý và cung cấp thêm thông tin cho anh em.
Cung cấp thanh khoản là một hình thức gia tăng lợi nhuận rất hấp dẫn, ở những dự án mới launch, nếu họ cho phép farm cặp stablecoin thì ngay lập tức TVL sẽ tăng rất nhanh. Vì khi còn mới, thường những pool farm đó sẽ kèm theo lãi suất thả nổi rất cao, thường ở mức khoảng 500%/năm tương đương với 1.37%/ngày và sẽ giảm dần theo số tiền tham gia cung cấp thanh khoản. Anh em có thể tranh thủ những cơ hội đó để kiếm thêm lợi nhuận. Ngoài ra khi tham gia cung cấp thanh khoản ở các dự án mới launch, rất có khả năng anh em sẽ nhận được retro-active, số tiền có thể lên tới hàng nghìn USD cho mỗi ví anh em đủ điều kiện.
Tuy nhiên cần phải lưu ý, vì là dự án mới nên họ cũng chưa có uy tín và có thể xảy ra trường hợp scam hay rug pool, vì vậy cần phải kiểm tra thông tin dự án một cách cẩn thận.
Qua bài dịch liệu anh em đã nắm rõ “Cung cấp thanh khoản (Liquidity Provide) là gì? Mất mát vô thường (Impermanent Loss) và các chiến thuật để hạn chế việc này?” chưa?
Liệu bài dịch có những chỗ nào khó hiểu không? Mình nên cắt nghĩa như thế nào cho chính xác?
Mong anh em để lại bình luận góp ý, mình sẽ cố gắng sửa đổi để mang đến cho anh em những bài viết, bài dịch hoàn thiện nhất có thể. Xin cảm ơn anh em !
Cảm ơn anh em đã dành thời gian tham khảo bài viết. Ủng hộ mình 1 follow tại:
Hoang Nguyen – CoinF (@hoangnguyen1519) / Twitter
Ủng hộ và Theo dõi CoinF tại các kênh:
Youtube
Telegram Channel
Telegram Group
Twitter
Discord
Facebook Group
Facebook Fanpage
