Thị trường chia ván bài mới cũng là lúc chúng ta tìm cho mình những cơ hội mới. Trước thềm ra mắt “the merge” của Ethereum thì cuộc ganh đua trong Layer2 cũng sôi nổi hơn. Trong bài viết này, mình sẽ cung cấp cho anh em các thông tin về Layer2 – giải pháp mở rộng của blockchain ethereum.
Layer 2 là gì?
Layer 2 (L2) là một thuật ngữ chung để mô tả một tập hợp các giải pháp mở rộng quy mô Ethereum cụ thể. Layer 2 là một blockchain riêng biệt mở rộng Ethereum và kế thừa các đảm bảo an ninh của Ethereum .
Tại sao cần Layer 2?
Một vài năm trước, các blockchain có nhiều khả năng xử lý lưu lượng truy cập trên các mạng tương ứng của chúng. Lượng người dùng đã tăng theo cấp số nhân kể từ đó. Khi ngày nay có nhiều người sử dụng và tham gia vào thị trường crypto hơn, các mạng này đang trở nên sa lầy với lưu lượng truy cập. Dẫn đến, lưu lượng truy cập trên một số blockchain mất phí cao và thời gian xử lý chậm.
Việc xử lý các giao dịch một cách nhanh chóng và rẻ được gọi là mở rộng quy mô. Bitcoin và Ethereum đã trở thành một số blockchain layer 1 khét tiếng nhất nhưng hạn chế về quy mô mở rộng. Bitcoin chỉ có thể xử lý khoảng 5 đến 7 giao dịch mỗi giây và Ethereum xử lý gấp đôi số tiền đó.
Để giảm thiểu tắc nghẽn, các nhà phát triển đã tạo ra các blockchain thứ cấp hoạt động cùng với blockchain chính. Công nghệ này được gọi là giao thức Layer 2. Chúng hầu như không có giới hạn dung lượng, tăng tốc độ giao dịch, giảm phí và làm cho các blockchains Layer 1 hiệu quả hơn.
Anh em có thể hiểu đơn giản như sau:
Hãy tưởng tượng các giao dịch trên một blockchain giống như các mẩu thư. Các nhà cung cấp dịch vụ chỉ gửi thư bằng ô tô sẽ tương tự như một blockchain Layer 1 không mở rộng quy mô hiệu quả (Bitcoin hoặc Ethereum.)
Một số hãng vận chuyển sử dụng máy bay để vận chuyển thư từ. Họ có thể vận chuyển một lượng lớn thư và các gói hàng trên quãng đường dài một cách hiệu quả. Các máy bay chở thư này tương đương với các giao thức Layer 2. Thư vẫn đến cùng một nơi, mặc dù nhanh hơn nhiều và tiết kiệm chi phí hơn nhiều.
Tương tự, các giao thức Layer 2 có thể thực hiện nhiều giao dịch hơn và sau đó “phân phối” chúng đến chuỗi khối Layer 1 vào một ngày sau đó. Kết quả cuối cùng vẫn giống nhau, nhưng cách thức vận chuyển chỉ khác một chút.
Layer 2 hoạt động như thế nào?
Như đã đề cập ở trên, Layer 2 là một thuật ngữ chung cho các giải pháp mở rộng quy mô Ethereum xử lý các giao dịch ngoài Ethereum Layer 1 trong khi vẫn tận dụng được tính bảo mật phi tập trung mạnh mẽ của lớp Ethereum. Layer 2 là một blockchain riêng biệt mở rộng Ethereum. Nó hoạt động như thế nào?
Một blockchain Layer 2 thường xuyên giao tiếp với Ethereum bằng cách gửi các gói giao dịch để đảm bảo nó được đảm bảo về bảo mật và phân quyền tương tự. Tất cả điều này không yêu cầu thay đổi đối với giao thức Layer 1 (Ethereum).
Cho phép Layer 1 xử lý bảo mật, tính khả dụng của dữ liệu và phân quyền, trong khi lớp 2 xử lý việc mở rộng quy mô.
Layer 2 loại bỏ gánh nặng giao dịch khỏi Layer 1 và đăng các bằng chứng hoàn thiện trở lại Layer 1. Bằng cách loại bỏ tải giao dịch này khỏi Layer 1, lớp cơ sở trở nên ít tắc nghẽn hơn và mọi thứ trở nên dễ mở rộng hơn.
Rollups
Rollups là giải pháp Layer 2 hàng đầu để mở rộng Ethereum. Bằng cách sử dụng Rollups, người dùng có thể giảm phí ga lên đến 100 lần so với Layer 1.
Hoạt động của Rollups gói hàng trăm giao dịch thành một giao dịch duy nhất trên Layer 1. Điều này phân bổ phí giao dịch L1 cho tất cả mọi người trong Rollups, giúp cho phí gas mỗi người dùng rẻ hơn. Các giao dịch Rollups được thực hiện bên ngoài Layer 1 nhưng dữ liệu giao dịch được đăng lên Layer 1. Bằng cách đăng dữ liệu giao dịch lên Layer 1, các giao dịch Rollups kế thừa tính bảo mật của Ethereum.
Có hai cách tiếp cận khác nhau để ’roll ups’: optimistic and zero-knowledge – chúng chủ yếu khác nhau về cách dữ liệu giao dịch này được đăng lên L1.
- Optimistic rollups là ‘optimistic’ theo nghĩa là các giao dịch được cho là hợp lệ, nhưng có thể bị thách thức nếu cần thiết. Nếu nghi ngờ một giao dịch không hợp lệ, một bằng chứng lỗi sẽ được chạy để xem liệu điều này có xảy ra hay không.
- Zero-knowledge sử dụng các bằng chứng hợp lệ trong đó các giao dịch được tính ngoài chuỗi và sau đó dữ liệu nén được cung cấp cho Ethereum Mainnet như một bằng chứng về tính hợp lệ của chúng.
Rủi ro của Layer 2
Vì các chuỗi Layer 2 kế thừa bảo mật từ Ethereum, trong một thế giới lý tưởng, chúng an toàn như Layer 1 Ethereum. Tuy nhiên, nhiều dự án vẫn còn non trẻ và mang tính thử nghiệm.
Sau nhiều năm nghiên cứu và phát triển, nhiều công nghệ L2 sẽ mở rộng quy mô Ethereum được ra mắt vào năm 2021. Nhiều dự án vẫn có thêm các giả định về độ tin cậy khi chúng hoạt động để phân cấp mạng của họ.
Do đó có một số hạn chế của Layer 2 như sau:
- Thanh khoản bị phân mảnh: Khi nhiều các dự án L2 ra đời sẽ dẫn đến việc phân mảnh tính thanh khoản của thị trường. Người dùng sẽ e ngại hơn khi sử dụng dự án do tính thanh khoản là một yếu tố cốt lõi để giữ chân người dùng
- Chưa tối ưu: Chưa có nhiều dự án Layer2 thực sự thành công về việc tối ưu năng suất và công nghệ. Số lượng dự án mainnet đếm trên đầu ngón tay.
- Trải nghiệm sản phẩm: Trải nghiệm nên hiện tại hệ sinh thái trên L2 chưa thực sự hoàn thiện. Để trải nghiệm sản phẩm tốt hơn cũng không thực sự dễ dàng do nhiều vấn đề về mặt kỹ thuật.
- Phí gas bridge còn khá cao: Nếu anh em đã từng chuyển ETH sang mạng Arbitrum thì sẽ thấy phí gas vẫn khá là đắt đỏ → dẫn đến khó để thu hút người dùng trải nghiệm sản phẩm.
Các dự án ứng dụng Layer 2
Layer 2 dành riêng cho ứng dụng là các dự án chuyên tối ưu hóa cho không gian ứng dụng cụ thể, mang lại hiệu suất được cải thiện.
Tương lai của Layer 2
Tính đến tháng 5 năm 2022 , Bitcoin và Ethereum chiếm hơn một nửa tổng vốn hóa thị trường tiền điện tử. Các blockchain này hỗ trợ một số lượng lớn người dùng và hệ sinh thái DeFi . Các Layer 1 khác như Cardano, Avalanche, Solana, v.v. đã bắt đầu giành được nhiều thị phần hơn nhưng chúng thiếu một số phân cấp và bảo mật nội tại khiến Bitcoin và Ethereum trở nên độc đáo.
Thêm việc Ethereum đang chuẩn bị “the merge” sau đó tiến tới sharding để tối ưu hơn cũng là một thách thức khiến các nhà phát triển Layer2 phải chạy đua nhanh hơn để cạnh tranh.
Tuy Layer 2 là cần thiết nhưng bài toán về mô hình kinh tế cũng làm các nhà phát triển phải đau đầu do đó hiện đang có khá ít dự án cho ra mắt token. Điều này cũng là cơ hội để anh em có thể tìm hiểu và tham gia nhận airdrop từ các chương trình retroactive. ..
Tổng kết
Trên đây là những thông tin cơ bản về Layer 2. Mình sẽ tiếp tục cập nhật các bài viết chi tiết về các mảnh ghép của Layer 2 để cung cấp cho anh em.
Nếu anh em quan tâm đến các thông tin khác của thị trường và các dự án, hãy đăng ký và tham gia các nhóm, channel của CoinF dưới đây để được thảo luận cùng các admin và nhiều member khác trong cộng đồng:
