Lời mở đầu
Thế giới Crypto đang ngày một hoàn thiện và phát triển, các dự án chất lượng thật sự có sản phẩm đang xuất hiện ngày một nhiều hơn. Rất nhiều tổ chức, chính phủ, doanh nhân và các nhà đầu tư lớn có kiến thức đã bắt đầu quan tâm tới crypto. Song song cùng sự hoàn thiện đó hoạt động Airdrop/Bounty cũng đang phát triển cả về hình thức và chất lượng phần thường. Retroactive chính là hình thức Airdrop/Bounty cao cấp nhất tại thời điểm hiện tại. Một số dự án Retroactive đã đem tới rất nhiều cơ hội đổi đời cho những người tham gia.
Có thể kể tới các dự án như Uniswap (~ 1k$), 1inch, Ref Finance (~ 4k$), DYDX (~ 10k$), ENS (~ 4k$) hay gần nhất là Paraswap (~ 10k$) cho một ví đủ điều kiện.
*Số liệu mình lấy tương đối do giá biến động theo từng thời điểm.
Mình cũng đã trúng được 2 kèo Ref và Paraswap. Đó thực sự là 2 kèo thay đổi khá nhiều vị thế bản thân mình. Mình tin rằng Retroactive là một con đường đúng đắn để anh em newbie có thể hướng tới để phát triển bản thân.
Retroactive là gì
Retroactive là hoạt động bỏ tiền thật tham gia trải nghiệm sản phẩm của dự án trước khi họ ra mắt token. Các nhà phát triển sản phẩm thông thường sẽ thưởng Retroactive cho những người Early users đã ủng hộ cho sự phát triển của dự án từ những ngày đầu tiên.
Sự khác biệt giữa Retroactive và các hình Airdrop/Bounty khác
Airdrop
Là hình thức sơ khai nhất. Thông thường người tham gia chỉ cần join telegram, tweet, điền form …
Ưu điểm :
- Dễ dàng tham gia cho người dùng (không tốn phí, không yêu cầu nhiều kiến thức, nhanh gọn..).
- Tăng được số lượng người tham gia, follow các channel của dự án.
Nhược điểm :
- Dễ cheat, khoản tiền dùng cho Airdrop/Bounty tập trung hết về 1 số cheater và khi họ xả đồng loạt sẽ ảnh hưởng tới dự án.
- Người tham gia không hiểu, không quan tâm nhiều tới dự án.
- Đóng góp cho dự án gần như bằng 0 (trừ việc branding..)
Testnet
Là hình thức phát triển hơn Airdrop. Người dùng ngoài việc phải làm các task join telegram, tweet…còn cần phải tham gia sử dụng sản phẩm của dự án ở phiên bản testnet.
Ưu điểm :
- Khó cheat hơn.
- Tăng được số lượng người tham gia, follow dự án.
- User hiểu dự án hơn, nhiều bug được tìm ra và khắc phục.
Nhược điểm :
- Cheater vẫn còn rất nhiều do hình thức này cũng không hề mất phí khi tham gia.
- Đóng góp cho dự án cũng chưa thực sự lớn. Vì nhiều dự án người tham gia không ở lại sau khi mainet.
Retroactive
Ưu điểm :
- Số lượng cheater giảm rõ rệt (đặc biệt là khi các dự án gần đây đã có thêm rất nhiều Rule chống cheat).
- Người tham gia trải nghiệm thực sự hiểu về dự án (vì phải bỏ tiền thật nên đa phần người tham gia sẽ có research cơ bản về dự án).
- Các số liệu data của dự án được ghi nhận, rất nhiều dự án nhận về doanh thu lớn. Điều này góp phần rất lớn giúp dự án gây được sự chú ý từ cộng đồng cũng như các nhà đầu tư. Ví dụ Paraswap có volume giao dịch ….
Early Suppoters
Đây cũng là một hình thức mà các dự án đang yêu thích thời gian gần đây. Các dự án sẽ ra rất nhiều task công việc và airdrop cho thành viên nào tham gia sớm và có đóng góp nhiều nhất. Các task công việc thường là mời được nhiều người tham gia discord nhất, hỗ trợ dự án trả lời members nhiều nhất, làm các nhiệm vụ như viết bài review, quay youtube, làm meme, stickers….
Ưu điểm :
- Tiết kiệm và tối ưu được chi phí nhân sự.
- Tiết kiệm được thời gian và chi phí tuyển dụng các vị trí CM, ambassador (thường sẽ chọn những người này luôn).
Nhược điểm :
- Ít người tham gia do thời gian làm lâu và khó.
Thường hình thức này sẽ được kết hợp với 3 hình thức trên.
Tips tham gia Retroactive
Tìm kiếm dự án
Các bạn có thể tìm kiếm thông tin các dự án bằng cách :
- Follow các twitter chính của các đồng coin nền tảng như Solana, Polygon, Avalanche , ChainLink… để biết các dự án mới nào được ra mắt có sản phẩm mà chưa có token.
- Follow các kênh thông tin kiến thức từ cộng đồng như CoinF, Coin98 …
- Follow các channel thông tin về các kèo Airdrop/Retroactive/Testnet của CoinF, Defilama, Coin98.
Research về dự án
Hiện nay số lượng dự án có thể tham gia retroactive rất lớn. Vì vậy để thực sự tiết kiệm thời gian cũng như là tiền bạc thì các bạn nên research kĩ về các dự án, note lại các dự án xịn để tham gia.
Ưu tiên các dự án :
- Backers và Partners xịn.
- Dự án làm về AMM, Aggregator, Bridge …có sản phẩm xịn mà chưa có token.
- Dự án gọi được vốn lớn trong thời gian gần đây.
- Dự án có các thông số data tốt (volume giao dịch, số lượng ví active …).
- Ưu tiên các dự án có thông tin Airdrop cho Early users trong tokenomics.
Trải nghiệm dự án như một User
Hiện nay các dự án đã phát triển rất nhiều tools chống cheat. Vì vậy thay vì cố gắng bỏ công, bỏ sức ra cheat các bạn hãy trải nghiệm 1-2 ví như một User thông thường và hãy đóng góp cho dự án. Một số tips :
- Cân nhắc các dự án có fee cao. Một số dự án trên Etherum có phí giao dịch rất cao từ 50$-300$ cho mỗi lần giao dịch. Mặc dù phần thưởng retroactive của các dự án trên Etherum là rất lớn nhưng chi phí đó cũng rất cần cân nhắc với các bạn có vốn nhỏ.
- Swap các cặp stable coin, add pool, deposit stable coin. Hiện nay thời gian tham gia retroactive thường khá dài, một số dự án họ yêu cầu phải duy trì tài sản tới thời điểm snapshot. Vì vậy anh em nên sử dụng stable coin để tránh cho việc biến động giá của thị trường ảnh hưởng tới tài sản của anh em.
- Nên làm 1-2 ví chuyên retroactive. Một số dự án họ yêu cầu ví phải có đủ số lượng giao dịch (paraswap yêu cầu phải có tối thiểu 50 giao dịch bất kì) vì thế ví càng dùng lâu càng có lợi.
- Volume giao dịch và số lần giao dịch cao. Thông thường mình sẽ giao dịch với volume > 100$/ lần. Giao dịch khoảng 10 lần để volume ~ 1k$.
- Chia số ngày trải nghiệm. Một số dự án họ yêu cầu phải có giao dịch trong tối thiểu 3 ngày, 5 ngày … Vì thế anh em nên chia theo ngày chứ không nên làm cùng một lúc.
- Kết hợp với nhu cầu thực tế. Anh em có thể áp dụng nhu cầu thực tế vào việc retroactive. Ví dụ anh em cần swap BNB ra BUSD thì thay vì lên pancake, anh em có thể tìm các dự án cho phép swap cặp đó để kết hợp.
- Bỏ một số vốn nhất định ra làm Retroactive. Dự án Paraswap đã cho vào blacklist những ví có các transaction chuyển tiền nối tiếp với nhau. Ví dụ anh em có 100$ anh em swap xong chuyển tiền sang ví khác để swap tiếp sẽ bị tính là cheat. Vì thế anh em nên chia cho mỗi ví một số tiền nhất định và để hẳn ở đó tham gia Retroactive luôn.
Tâm lý thoải mái, không đặt nặng
Mình có một người bạn đã bỏ cuộc không làm Retroactive khi cheat 100 ví mà không được dự án thưởng bất cứ thứ gì. Và kết quả là người bạn đó đã bỏ lỡ kèo Paraswap.
Vì vậy lời khuyên của mình là anh em hãy cứ vô vi, vui vẻ khi tham gia Retroactive. Làm 1-2 ví để không phải bỏ công, bỏ sức, bỏ fee quá nhiều. Không bị áp lực dẫn tới chán nản bỏ cuộc.
Cá nhân mình cũng đã nghĩ tạch kèo Paraswap khi nghe thông tin phải swap bằng mạng ETH. Mình vẫn vui vẻ chấp nhận và về nhà kiểm tra. Khi thấy thành quả, thực sự niềm vui đó nhân lên rất nhiều lần.
Cái gì chưa rõ ràng thì đó là cơ hội
Thông thường câu hỏi mình nhận được nhiều nhất sẽ là : “Anh ơi có chắc chắn nhận được phần thưởng không?”. “Anh ơi phải làm bao nhiêu lần?”. “Anh ơi khi nào thì snap shot?”.
Các dự án Testnet và Retroactive rất ít khi thông báo rõ ràng về Rule tính thưởng cũng như phần thưởng. Nhiều dự án còn hay trả lời ngược lại là “chưa có kế hoạch cho việc Airdrop” hay “Không airdrop”. Ở góc nhìn của dự án, cái họ cần tìm là users thực sự thay vì cheater. Nếu họ thông báo rõ ràng thì liệu rằng họ có sống sót nổi? Cheedan thông báo đóng pool reward chỉ sau 1h vì bị cheater công phá.
Ở góc nhìn nhà đầu tư, các bạn cứ hiểu đơn giản rằng miếng bánh chỉ ngon khi phải chia cho ít người. Còn nếu ai cũng biết thì liệu rằng có còn hấp dẫn? Thay vì hỏi các câu như trên thì nên tự tìm hiểu các dự án trước đã có rule airdrop như nào. Cố gắng làm nhiều hơn rule đó và chỉ nên làm 1-2 ví thôi nhé.
Lợi ích khi tham gia Retroactive
Ngoài việc có cơ hội nhận được phần thưởng các bạn sẽ nhận ra nhiều lợi ích tiềm ẩn phía sau trên hành trình Retroactive :
- Tăng khả năng đọc hiểu, cảm nhận và kiến thức về các dự án. Bản thân mình nhận ra kiến thức cá nhân đã tăng lên rất nhiều khi mình tham gia Retroactive. Nhận định của mình đưa ra được tốt hơn, phát hiện ra rất nhiều dự án hay ho.
- Cơ hội đầu tư vào các dự án tiềm năng. Có hai bài học mình nhớ nhất đó là bỏ lỡ việc đầu tư vào Saber và Allbrigde khi 2 token này list sàn. Mặc dù trước đó mình đã trải nghiệm và đánh giá rất cao 2 dự án này. Retroactive cho mình cơ hội được biết trước có nên đầu tư hay không một token (dựa vào trải nghiệm sản phẩm của họ).
- Cơ hội quen biết Mod/CM/Dev của dự án. Mình đã mở rộng được mối quan hệ nhiều hơn, trò chuyện với nhiều Mod, CM, Dev của các dự án hơn.
Vậy đó, hành trình nào cũng sẽ đem lại cho các bạn nhiều điều thú vị, bổ ích nếu các bạn “Enjoy cái Moment” với nó.
Các dự án có thể tham gia Retroactive
Ở đây mình sẽ list lại danh sách một số dự án đã có sản phẩm chưa có token để anh em tham khảo.
- Wallet : Các dự án làm về wallet đã có token như Trust, SafePal, Blockto đều đã có token nên rất có thể các dự án làm về Wallet sau sẽ ra token trong tương lai.
- Metamask : Một trong những ví nổi tiếng nhất của những người chơi hệ Defi. Hình thức retroactive – Swap trên ví.
- Phantom : Một ví được sử dụng nhiều nhất trên hệ sinh thái Solana. Hình thức retroactive – Swap trên ví.
- Slope : Một ví được tích hợp khá nhiều tính năng thuộc hệ sinh thái Solana, có bản mobile App. Hình thức retroactive – Swap trên ví.
- AMM/Dex/Aggerator : Các dự án làm về AMM/Dex/Aggeratorthường sẽ có reward cho những người ủng hộ cung cấp thanh khoản, tham gia swap tăng volume giao dịch cho dự án. Các dự án đã airdrop trước đây như Uniswap, Ref Finance, DYDX..
- https://symphony.finance/ : Một dự án Dex trên Polygon. Hình thức Retroactive – Trade trên dự án.
- https://www.mytrade.org/ : Một dự án Dex trên Polygon/ Heco. Hình thức Retroactive – Trade trên dự án, add thanh khoản cho dự án.
- https://symmetry.fi/ : Một dự án Aggerator tổng hợp thanh khoản trên Solana. Hình thức Retroactive – swap trên dự án.
- https://jup.ag/ : Một dự án Aggerator tổng hợp thanh khoản trên Solana. Hình thức Retroactive – swap trên dự án.
- https://atrix.finance/ : Một dự án Aggerator tổng hợp thanh khoản trên Solana. Hình thức Retroactive – swap trên dự án, add thanh khoản cho dự án.
- https://app.tinyman.org/ : Một dự án AMM trên Algorand. Hình thức Retroactive – swap trên dự án, add thanh khoản cho dự án.
- https://matcha.xyz/ : Một dự án Aggerator tổng hợp thanh khoản trên nhiều hệ sinh thái. Hình thức Retroactive – swap trên dự án.
- https://debank.com/ : Một dự án Aggerator tổng hợp thanh khoản trên nhiều hệ sinh thái. Hình thức Retroactive – swap trên dự án.
- https://zapper.fi/ : Một dự án Aggerator tổng hợp thanh khoản trên nhiều hệ sinh thái. Hình thức Retroactive – swap trên dự án.
- https://dex.guru/ : Một dự án Dex trên nhiều hệ sinh thái. Hình thức Retroactive – swap trên dự án, add thanh khoản cho dự án.
- https://app.slingshot.finance/ : Một dự án Dex trên Polygon và Etherum. Hình thức Retroactive – swap trên dự án.
- https://xy.finance/ Một dự án Aggerator tổng hợp thanh khoản trên nhiều hệ sinh thái. Hình thức Retroactive – swap trên dự án.
- Bridge : Các dự án làm về Bridge đã có airdrop cho người dùng tham gia trải nghiệm như cầu Mysterious Good Bridging đã airdrop gần 2k$ tính ở thời điểm trả airdrop cho người dùng chuyển tài sản > 75$ từ hệ Ethemrum qua hệ Avax.
- https://www.xpollinate.io/ : Cầu luân chuyển tài sản đa hệ. Hình thức retroactive – chuyển tiền từ hệ này sang hệ khác (ưu tiên BSC sang Polygon).
- https://app.hop.exchange/ : Cầu luân chuyển tài sản đa hệ. Hình thức retroactive – chuyển tiền từ hệ này sang hệ khác (ưu tiên BSC sang Polygon).
- https://cbridge.celer.network/#/ : Cầu luân chuyển tài sản đa hệ. Hình thức retroactive – chuyển tiền từ hệ này sang hệ khác (ưu tiên BSC sang Polygon).
Tổng kết
Retroactive đang dần chứng tỏ là một hình thức đem tới rất nhiều lợi ích cho cả người tham gia và cả dự án. Bản thân mình là một người rất thích tham gia trải nghiệm các dự án Retroactive, cũng đã nhận được một số phần thưởng thay đổi rất nhiều vị thế của bản thân mình.
Mình hi vọng bài viết này sẽ đem tới cho anh em nhiều góc nhìn hơn về hành trình Retroactive đầy thú vị này. Chúc anh em sẽ kiếm được nhiều lợi nhuận và niềm vui.
Anh em có thể trao đổi thêm với mình trên Twitter cá nhân nhé.
Ủng hộ và Theo dõi CoinF tại các kênh:
Youtube
Telegram Channel
Telegram Group
Twitter
Discord
Facebook Group
Facebook Fanpage