UPFI NETWORK
Upfi Network là gì?
Upfi Network là một giao thức về Algorithmic stablecoin trên hệ sinh thái Solana, có khả năng mở rộng, có tính ổn định cao. Mục tiêu của Upfi là nơi cung cấp ra lượng stablecoin phi tập trung thay thế cho các đồng stablecoin tập trung tạo nguồn thanh khoản cho tất cả các hệ sinh thái defi.
Upfi là dự án dành giải nhất cuộc thi hackathon do Solana tổ chức tại khu vực Việt Nam.
Mô hình hoạt động của Upfi Network?
Phân loại stablecoin
Có thể nói stablecoin có vai trò rất quan trọng, nếu như ví hệ sinh thái như một nông trường, các cầu bridge luân chuyển tài sản như những con kênh …thì stablecoin chính là dòng nước phân phối tiền tệ tới khắp nơi tạo sự tăng trưởng cho cả hệ sinh thái.
Trong một số livestream của CoinF tụi mình cũng nhiều lần nhắc đến việc dự phóng dòng tiền thông qua mức độ tăng trưởng TVL của stablecoin trong hệ.
Đầu tiên để hiểu được cơ chế hoạt động của Upfi thì anh em cần phân biệt được các loại stable coin. Để dễ hiểu mình sẽ phân stable coin làm 3 loại :
+ Fiat – collateralized : USDT, USDC
Là loại stablecoin được thế chấp bởi tài sản fiat (tiền mặt) hoặc những tài sản tương đương tiền mặt (ví dụ : Invoices…) theo tỉ lệ 1:1 . Được các công ty trung gian như Tether (USDT) và Circle (USDC) bảo chứng.
Hiểu đơn giản khi có 1 USD được gửi vào tài khoản của Tether họ sẽ mint ra 1USDT gửi tới người mua. Ngược lại khi người bán có nhu cầu đổi từ USDT qua tiền mặt, người đó sẽ gửi USDT cho Tether, Tether sẽ burn nó và chuyển khoản lại 1 USD.
Ưu điểm : được thế chấp bởi tài sản thật
Nhược điểm : tính tập trung, sẽ không ai biết Tether có tự mint ra USDT (mà không có USD thế chấp) hay không.
+ Crypto – collateralized : Dai, sUSD
Là loại stable được thế chấp bởi tài sản crypto có giá trị cao như ETH ….Đồng Dai sẽ được neo giá dựa vào giá trị tài sản thế chấp trong Marker Vault theo tỉ lệ khoảng 1.5 : 1
Hiểu đơn giản khi bạn deposit số lượng ETH trị giá 1.5$ bạn sẽ mint được ra 1$ Dai. Khi có nhu cầu rút ETH ra thì bạn cần trả lại 1$ Dai, số Dai đó sẽ được burn khỏi giao thức.
Khi giá ETH giảm tới mức tối thiểu (ví dụ là 1.3$) giao thức sẽ ngay lập tức thanh lý ETH (bán ETH thu về Dai) và tiến hành burn Dai để làm giảm nguồn cung 🡪 giữ cho giá Dai được pegged tại 1$.
Ưu điểm : Phi tập trung
Nhược điểm : Khả năng mở rộng thanh khoản không cao.
+ Algorithmic : Bas, Frax
Là loại stablecoin sử dụng thuật toán và smartcontract để điều chỉnh tổng cung giúp duy trì ổn định giá stablecoin.
Hiểu đơn giản là khi giá stablecoin >1$ smartcontract sẽ mint ra thêm token để tăng nguồn cung giúp giá giảm xuống 1$. Khi giá <1$ token sẽ được burn đi để giảm nguồn cung giúp giá tăng lên 1$.
Chi tiết từng dự án sẽ có cấu trúc và thuật toán khác nhau.
Ưu điểm : Phi tập trung, khả năng mở rộng cao
Nhược điểm : dễ xảy ra tình trạng panic thì thị trường biến động dữ dội, biên độ dao động của giá vượt quá khả năng điều chỉnh của thuật toán.
Quá trình mint/ redeem stablecoin Upfi
Upfi protocol có 2 loại token bao gồm :
+ UPFI : stablecoin giá trị tương đương 1$.
+ UPS : token native của dự án.
Quy trình hoạt động gồm 2 cơ chế Mint/Redeem stablecoin Upfi.
+ Mint : là quá trình thế chấp khoảng 1$ giá trị (USDC và UPS) để tạo ra token stablecoin Upfi. Tỉ lệ USDC và UPS được xác định bởi “tỉ lệ tài sản thế chấp tiêu chuẩn” (TCR – Target Collateral Ratio). Với %USDC bằng %TRC, %UPS bằng 100% – %TRC.
Ví dụ : với TRC = 75%. Để đúc 1$ Upfi bạn cần cung cấp 0.75$ USDC và 0.25$ UPS.
Upfi mới được đúc ra.
USDC sẽ được đưa vào kho lưu trữ tài sản thế chấp (Collateral Vault).
UPS sẽ được đem đốt để giảm nguồn cung.
+ Redeem : là quá trình người dùng đem stablecoin Upfi đổi lại tài sản thế chấp. Với 1$ Upfi nhận lại sẽ trả cho người dùng xấp xỉ 1$ (USDC và UPS). Tỉ lệ USDC và UPS trả lại được xác định bởi “tỉ lệ tài sản thế chấp hiệu quả” (ECR – Effective Collateral Ratio). Với %USDC bằng với %ECR, %UPS bằng 100% – %ECR.
Ví dụ : với ECR = 85%. Khi đốt 1 Upfi bạn sẽ nhận về 0.85$ USDC và 0.15$ UPS.
Upfi cũ được đốt đi.
USDC từ kho lưu trữ tài sản thế chấp và UPS được đúc ra trả lại cho người dùng.
Cách thức ổn định giá của stablecoin Upfi
Vì là stablecoin nên việc giữ được mức giá ổn định pegged ở 1$ là điều sống còn quyết định thành công của dự án.
Cơ chế Mint/Redeem giúp đảm bảo cho việc đó.
+ Upfi < $1: Người dùng có thể mua Ufi trên sàn AMM, redeem nhận USDC và UPS với trị giá $1 và bán UPS kiếm chênh lệch.
+ Upfi > $1: Người dùng có thể dùng USDC và UPS giá trị $1 để mint ra Upfi và bán Upfi trên sàn AMM kiếm chênh lệch.
Cơ chế ổn định giá này đã được chứng tỏ phần nào sự thành công ở dự án Frax Finance.
Upfi Network Fly Wheel – cách capture value cho UPS token
Với một dự án làm về stablecoin thì incentives hấp dẫn cho user trong thời gian đầu là yếu tố tiên quyết thu hút user cho dự án (có thể nhìn thấy rất rõ ở các case Saber, Mobius, Titan …). Upfi cũng không ngoại lệ. Chúng ta cùng phân tích mô hình kinh doanh của Upfi thông qua Flywheel nhé.
1. Đầu tiên 60% lượng UPS sẽ được dùng làm incentives cho users thông qua các hoạt động Farming, Minting stablecoin, thúc đẩy gia tăng tài sản thế chấp, giao thức lending và cho UPS holder (stake, dao).
2. Từ đó nhu cầu đúc Upfi sẽ tăng lượng UPS được mua và đốt gia tăng. Giúp lượng cung UPS giảm.
3. Cuối cùng giá UPS tăng do lượng cung giảm, lượng cầu tăng. Giúp incentives cho các hoạt động Farming, lending …gia tăng . Tiếp tục thu hút Users tham gia vào giao thức.
UPS/ Upfi token Use case
Farming
Người dùng có thể cung cấp thanh khoản farming các trên 2 trang trại của Upfi và Saber
Trại Upfi :
Trại Saber (dự kiến)
Governance
Stake UPS trong Governance Dao của nền tảng Users sẽ nhận về token xUP. Sở hữu token này sẽ giúp người dùng có quyền tham gia biểu quyết, quyết định về cơ chế phân phối phí, tích hợp, các chức năng và hướng phát triển của dự án.
Ngoài ra việc nắm giữ xUP cũng giúp người dùng nhận được nhiều reward trong dài hạn.
Tresuary
Nguồn doanh thu của Upfi tới từ fee sử dụng các giao thức (trading fee 0.04%, mint fee 0.2%, redeem fee 0.3%) và lợi nhuận từ việc đầu tư. Nguồn doanh thu này sẽ được chuyển về kho bạc và phân phối ngược lại cho User sở hữu xUP, cho việc buy back UPS duy trì ổn định gía và các hoạt động Marketing.
Tokenomic
Token Distribution
Team nắm giữ số lượng token không quá nhiều, lượng seed/private ở mức tốt. Nhìn chung token distribution của dự án được thiết kế tốt.
Token sale
UPS token
Thời gian unlock cho team dài cho thấy dự cam kết với dự án. Lịch unlock của private và seed sale cũng được thiết kế tạo sự ổn định cho dự án.
Upfi token
Token Release
Lượng token lưu thông trong năm 2021 và nửa đầu 2022 ở mức trung bình.
Road map
Roadmap đang đi đúng lộ trình.
Backers
Partners
Upfi cũng đã công bố hợp tác cùng 2 team Orcale là Chainlink và Pyth network để đảm bảo cơ chế phản hồi giá được chính xác real time hơn.
Team
Đội ngũ phát triển Upfi có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực tài chính và blockchain.
Summary
Tới đây chắc hẳn bạn đọc nào từng tham gia farm stablecoin trên nền tảng Titan sẽ thấy rất quen thuộc. Đúng vậy Upfi có mô hình rất giống với mô hình của Titan, một dự án cực kì thành công trong giai đoạn đầu khi trong vòng 2 tuần TVL của Titan tăng lên 2B$.
Token native Titan tăng từ 0.5$ lên 70$. Nhưng rồi chỉ trong 1 đêm TVL giảm xuống mức 100M$, token Titan tụt về dưới 1$. User sợ hãi rút thanh khoản khỏi giao thức.
Vậy cùng mình nhìn lại nguyên nhân thất bại của Titan và ánh xạ sang cách Upfi học hỏi từ sai lầm đó.
1. Incentive lớn, trả thưởng bằng token chính của giao thức.
Cách giải quyết của Upfi : reward được cân bằng hơn so với titan (60% so với 70%). Partner với các đối tác khác để có thêm token trả thưởng (liên kết và trả thưởng bằng saber).
2. Thị trường biến động dữ dội, biên độ dao động của giá vượt quá khả năng điều chỉnh của thuật toán.
Cách Upfi giải quyết : kết hợp với nhiều đối tác Orcale hơn (chainlink, Pyth) để đảm bảo phản hồi giá được real time hơn. Cơ chế mint, redeem theo TRC và ERC để điều chỉnh biên độ giá (không cố định 75% USDC, 25% token giao thức như Titan).
3. Hold demand của token giao thức thấp.
Cách Upfi giải quyết : cơ chế stake UPS nhận xUP trong Dao Governance để nhận quyền biểu quyết và reward từ fee sử dụng giao thức giúp Hold demand gia tăng.
Tụi chung lại Upfi là một giao thức làm về Algorithmic stablecoin. Dự án có những cách thức phát triển rất sáng tạo. Mình tin rằng Upfi đã nghiên cứu rất kĩ bài toán thành công & thất bại từ dự án Titan.
Với thành công của Titan mình có niềm tin khá lớn vào tiềm năng thành công của Upfi. tuy nhiên để an toàn mình sẽ theo dõi rất sát lộ trình hoạt động và cách thức team Upfi giải quyết các vấn đề mà Titan đã gặp.
Anh em có thể trao đổi thêm với mình trên Twitter cá nhân nhé.
Ủng hộ và Theo dõi CoinF tại các kênh:
Youtube
Telegram Channel
Telegram Group
Twitter
Discord
Facebook Group
Facebook Fanpage
