Với việc chỉ số giá tiêu dùng CPI tháng 6 tại Mỹ tiếp tục phá đỉnh (9,1%) và đạt mức cao nhất trong vòng 40 năm bất chấp nhiều chuyên gia cho rằng lạm phát tại quốc gia này đang có dấu hiệu chậm lại. Điều đó đồng nghĩa với việc có thể trong thời gian tới Fed sẽ mạnh tay hơn nữa đối với các chính sách tiền tệ và đặc biệt là quyết định tăng lãi suất khi mà nền kinh tế đứng đầu thế giới thậm chí còn đang phải đối diện với nguy cơ suy thoái xảy ra. Tối ngày 27/7 sẽ là quyết định về mức tăng lãi suất của Fed sau cuộc họp FOMC và sau đó vào ngày 28/7 sẽ là GDP Q2/2022. Hãy cùng mình nhìn qua những con số quan trọng và cách mà thị trường phản ứng trong những ngày vừa qua nhé.
CPI
Đầu tiên là một trong những chỉ số rất quan trọng và được chú ý nhất ở thời điểm hiện tại, đó là chỉ số giá tiêu dùng CPI. Trái ngược với dự đoán của nhiều chuyên gia, khi mà vào những tháng trước đó chỉ số CPI YoY tại Mỹ đã liên tục phá đỉnh và duy trì ở mức cao nhất trong vòng 40 năm, nhiều người đã dự đoán rằng tỷ lệ lạm phát có thể đã đạt đỉnh và sẽ dần chậm lại. Nhưng lần này thậm chí con số còn cao hơn dự đoán, 9,1% trong khi CPI MoM đạt 1,3%. (vẫn cao hơn dự đoán), con số này vẫn cao hơn rất nhiều so với mức kỳ vọng 2% của Fed và rõ ràng họ có cơ sở để sẵn sàng mạnh tay hơn nữa trong cuộc chiến chống lạm phát.
Nguyên nhân lớn nhất có thể đến từ việc cuộc chiến tại Ukraine đã đẩy giá năng lượng và lương thực toàn cầu lên cao hơn, cùng với đó là đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hoá kể từ đại dịch Covid-19 vốn vẫn chưa hoàn toàn hồi phục. Giá khí đốt tại Mỹ tháng trước đã đạt mức kỷ lục hơn 5 USD/gallon (3.78 lít). Tuy nhiên, giá đã giảm trong những tuần gần đây. Báo cáo cho biết giá thực phẩm và nhà ở cũng tăng trong tháng Sáu, song tốc độ tăng đã chậm lại so với tháng trước.
Non-Farm Payrolls
Bảng lương phi nông nghiệp – Non-Farm Payrolls là cũng được xem là một thông số quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, nó thể hiện sự thay đổi về lực lượng lao động hưởng lương tại Hoa Kỳ, không bao gồm ngành nông nghiệp và công chức nhà nước. Dưới đây là các thông số:
Unemployment Rate
Tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ tiếp tục được duy trì ổn định ở mức 3,6% trong những tháng trở lại đây kể từ khi đạt đỉnh vì đại dịch Covid-19 vào giữa năm 2020. Thực tế mà nói, 3,6% vẫn đang là mức thấp nhất trong lịch sử và vẫn chưa hề có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy thị trường việc làm tại quốc gia này có dấu hiệu bất ổn khi nền kinh tế đang dần mở cửa trở lại và đi vào ổn định.
Non-Farm Employment Change
Mặc dù được dự đoán là sẽ giảm mạnh do ảnh hưởng từ các chính sách vĩ mô nhưng tỷ lệ tham gia lao động tại Mỹ lại bất ngờ tăng vọt so với dự đoán, điều này càng củng cố hơn nữa những nhận định về việc thị trường lao động tại nền kinh tế lớn nhất thế giới này vẫn đang tăng trưởng ổn định. Nhưng điều này cũng khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại về việc Fed có thể sẵn sàng mạnh tay đối với các quyết định của mình trong thời gian tới khi mà thị trường việc làm chưa có dấu hiệu suy thoái và họ sẽ không cần phải quá lo lắng về mảng này.
Average Hourly Earnings
Thu nhập bình quân theo giờ cũng được duy trì ổn định trong nhiều tháng qua, mặc dù không có sự tăng trưởng rõ ràng có thể do nhiều doanh nghiệp vẫn đang xoay sở trong quá trình hoạt động trở lại nhưng đây cũng là một dấu hiệu cho thấy sự ổn định của thị trường việc làm.
GDP
GDP là một chỉ số rất quan trọng để đo lường sức khỏe hiện tại của 1 nền kinh tế quốc gia. Q1/2022 đã bất ngờ chứng kiến việc tăng trưởng GDP của Mỹ giảm 1,4% so với cùng kỳ năm 2021. Nhiều nguyên nhân đã được đưa ra như việc biến thể Omicron gia tăng làm cản trở hoạt động kinh tế trên diện rộng, tỷ lệ lạm phát tiếp tục gia tăng phi mã, thâm hụt cán cân thương mại, chi tiêu quốc phòng, chiến tranh Nga – Ukraine,… điều này bắt đầu khiến nhiều người và cả Fed phải lo lắng đến một viễn cảnh còn tồi tệ hơn, đó là suy thoái kinh tế.
Theo định nghĩa, tình trạng suy thoái kinh tế thường được ghi nhận sau hai quí suy giảm kinh tế liên tiếp hay nói rõ hơn là kinh tế tăng trưởng âm, được phản ánh bởi chỉ số GDP kết hợp với các chỉ số hàng tháng khác như việc làm,… và với việc GDP Q1/2022 tại Mỹ ở mức -1,4%, đồng thời theo các số liệu công bố trên trang Fed Atalanta, ước tính GDP Q2/2022 đang ở mức -1,6% và tất nhiên lúc đó Mỹ sẽ chính thức rơi vào tình trạng suy thoái kinh tế.
Lạm phát kèm suy thoái có thể nói là một cơn ác mộng khủng khiếp đối với nền kinh tế lớn nhất thế giới, một phần đến từ việc Fed phải tăng nhanh lãi suất để kiềm chế lạm phát đang tăng phi mã nhưng không mấy hiệu quả, và điều đó đã dẫn đến việc nước Mỹ phải đối mặt với tình trạng suy thoái kinh tế trong thời gian tới, tình trạng này còn gọi là “Stagflation”.
Bên cạnh đó, quỹ tiền tệ quốc tế IMF cũng đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu xuống so với dự đoán trước đó, điều này cho thấy họ cũng đang lo lắng trước nguy cơ suy thoái có thể diễn ra tại nhiều nước không chỉ Mỹ, có thể là Châu Âu khi họ cũng đang gặp khó khăn trong vấn đề về năng lượng.
Fed Funds Rate
Tính tới thời điểm hiện tại, Fed đã tiến hành tăng lãi suất 3 lần trong 2022 kể từ khi lạm phát phá đỉnh vào tháng 10 năm ngoái. Đây cũng là một phần lý do khiến nhiều nhà đầu tư cho rằng Fed đã quá chậm chạm và coi thường tình hình lạm phát thực tế tại quốc gia này và đẩy mọi thứ vượt quá tầm kiểm soát của họ. Chính vì vậy trong tháng 6, Fed đã mạnh tay tăng mạnh lãi suất thêm 0,75% – mức tăng cao nhất kể từ 1994 nhằm mạnh tay kiềm chế lạm phát đang tăng phi mã nhưng có vẻ như mọi thứ vẫn không được hiệu quả cho lắm.
Nhiều nhà đầu tư cho rằng nhiều khả năng Fed sẽ tiếp tục tăng thêm 75 bps lần này để tiếp tục đối phó với tình hình hiện tại nhưng nhiều người thậm chí còn nghĩ đến một viễn cảnh còn tồi tệ hơn đó là 100 bps.
Điều này thực ra không phải là không có cơ sở, đầu tiên là thị trường việc làm tại Mỹ đã có sự khởi sắc trở lại trong vài tháng trở lại đây với số lượng việc làm tăng cao và tỷ lệ thất nghiệp được duy trì ổn định, điều đó cho phép Fed có cơ sở để mạnh tay hơn nữa trong lần để kiểm soát triệt để lạm phát. Thêm vào đó, cả ECB và BoC đều tăng mạnh lãi suất trong khoảng thời gian vừa qua bất chấp dự đoán của nhiều chuyên gia, nên cũng khó mà có thể khẳng định trước được quyết định của Fed. Nếu Fed thực sự tăng lãi suất thêm 100 bps thì đây sẽ là lần tăng lãi suất cao nhất kể từ 1990 và chúng ta đều nhớ rằng chuyện gì đã xảy ra vào thời điểm đó – Bong bóng Dotcom.
Tuy nhiên, không phải cứ tăng mạnh lãi suất là sẽ có hiệu quả, một chỉ số đáng chú ý là nợ công tại Mỹ vẫn đang ở con số cao kỷ lục – hơn 30 nghìn tỷ USD, điều này có nghĩa là tăng mạnh lãi suất đồng thời cũng sẽ tạo áp lực lên cho chính chính phủ Hoa Kỳ (1% tương ứng mức lãi hơn 300 tỷ USD, cao hơn cả GDP của Việt Nam). Bên cạnh đó, lãi suất tăng nhanh sẽ ảnh hưởng đến chi phí vận hành áp lực trả lãi từ các doanh nghiệp từ đó có thể dẫn đến thất nghiệp có thể tăng ngược trở lại. Đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế vẫn đang gặp nhiều khó khăn sau đại dịch, tăng trưởng chưa đáp ứng được kỳ vọng đề ra.
Suy thoái kinh tế cũng là một yếu tố cần phải được cân nhắc trong khoảng thời gian tới nếu Fed không muốn phải cùng một lúc chiến đấu với cả lạm phát và suy thoái trong khi công cụ hữu ích nhất của họ hiện tại chỉ là tăng lãi suất. Bài phát biểu của Fed đêm nay cũng sẽ rất đáng chú ý đối với thị trường tài chính nói chung.
Market
Hãy cùng nhìn qua các thị trường tài chính đã phản ứng tài chính thế nào trong khoảng thời gian vừa qua nhé:
Gold
Đầu tiên là vàng, từ trước đến nay vàng vẫn luôn được coi là một loại tài sản đảm bảo được nhiều nhà đầu từ kỳ vọng trong việc phòng ngừa rủi ro bất ổn về kinh tế, chính trị và đặc biệt là phòng tránh lạm phát nhưng đối mặt với rủi ro về suy thoái kinh tế, nhiều nhà đầu tư cũng đã bắt đầu tỏ ra lo ngại. Kể từ từ khi Fed bắt đầu tăng lãi suất vào tháng 3 đã đẩy giá vàng giảm mạnh từ 2.077 USD/ounce xuống mức thấp nhất là 1.680 USD/ounce vào tuần này, tương đương mức giảm gần 19%. Hiện tại giá vàng vẫn đang khá giằng co và mọi. diễn biến có thể phải chờ đến sau công bố của Fed hôm nay.
Stock
Thị trường chứng khoán Mỹ đã có sự giảm nhẹ vào hôm nay, ngay trước thềm Fed công bố lãi suất. Nhưng điều đáng chú ý là kể từ khi Mỹ thông bố tỷ lệ lạm phát tháng 6 tại quốc gia này tiếp tục đạt đỉnh trong vòng 40 năm, thị trường chứng khoán Mỹ lại bất ngờ có dấu hiệu hồi phục nhẹ.
Theo CNBC, chốt phiên giao dịch ngày thứ Hai, chỉ số S&P 500 cộng 0,1% lên mức 3.966,84 điểm. Chỉ số Dow Jones nhích 90,75 điểm, tương đương 0,3%, lên 31.990,04 điểm. Trong khi đó, Nasdaq Composite mất 0,4% xuống còn 11.782,67 điểm. Cả 3 chỉ số chính của chứng khoán Mỹ đang hướng đến tháng tăng mạnh nhất từ đầu năm đến nay.
Treasury Yield
Lợi suất trái phiếu kho bạc của Mỹ kỳ hạn 2 năm cao hơn kỳ hạn 10 năm trong khoảng thời gian vừa qua đã phát đi tín hiệu cảnh báo rằng nhiều nhà đầu tư đang rất quan ngại về tình hình kinh tế tại quốc gia này và họ đang hứng thú với các khoản đầu tư trong ngắn hạn cao hơn dài hạn. Điều này cho thấy rằng nguy cơ về suy thoái kinh tế vốn đã hiện hữu trong tâm lý các nhà đầu tư và họ đang chờ một công bố chính xác từ chính phủ.
BTC
BTC cũng có dấu hiệu phục hồi nhẹ trở lại kể từ khi Mỹ công bố chỉ số CPI sau những chuỗi ngày dài sideway thậm chí là dump về tận 17.600 USD. Nhưng với tình hình vĩ mô trước mắt cùng với đó là hàng loạt các sự kiện lớn xảy ra trong thị trường trong khoảng thời gian vừa qua như Three Arrows Capital phá sản, các công ty, nền tảng lớn gặp khó khăn, Tesla bán 75% lượng BTC của họ, Terra Collapse,… khiến cho tình hình chung theo mình nghĩ là vẫn khá khó khăn trong khoảng thời gian tới. Khá khó để có thể khẳng định chắc chắn được rằng BTC đã tạo đáy thành công và bước vào giai đoạn tích luỹ hay chưa cho dù nhiều chỉ số On-chain cũng đang thể hiện điều đó. Tuy nhiên, đây vẫn là một thị trường có nhiều biến động và mang tính đầu cơ cao, nên rất khó để nói trước điều gì.
Theo mình dự đoán, nếu Fed thực sự tăng 75 bps thì sẽ có 1 sóng hồi nhỏ vì nhiều nhà đầu tư đã hình dung ra được viễn cảnh này. Tuy nhiên, nếu Fed mạnh tay thực sự và tăng hẳn 100 bps, thì không chỉ mình Crypto mà đây sẽ như là một gáo nước lạnh đối với cả các thị trường tài chính khác và mọi thứ có thể sẽ còn rất tồi tệ hơn nữa.
Tất nhiên, đó chỉ là suy đoán của mình, một bài học mình rút ra được là “Don’t fight with Fed”, vì thế nên mình cũng sẽ không dám chắc được chuyện gì trong hành động của Fed.
The end
Trên đây là một số con số đáng chú ý mà mình muốn chia sẽ với anh em trước thêm Fed công bố lãi suất vào đêm nay lúc 1h00 ngày 28/7. Cả thế giới đều đang nín thở trước giây phút này, và sau đó là một bài phát biểu khá quan trọng của chủ tịch Jerome Powel về những kế hoạch trong khoảng thời gian sắp tới của Fed. Mình hi vọng qua bài viết này, anh em có thể có được những quyết định đầu tư phù hợp với bản thân trong khoảng thời gian tới. Chúc anh em thành công.